ေသြးလွဴေတာ့မယ္ဆုိ ရုိးသားပါ

ေသြးလွဴေတာ့မယ္ဆုိ ရုိးသားပါ


ေသြးလွဴတယ္ဆုိတာ အင္မတန္မွ မြန္ျမတ္တဲ့ အလွဴဒါနတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေမြးေန႕၊ မဂၤလာႏွစ္ပတ္လည္၊ အဲ့ဒီလို အထိမ္းအမွတ္ေန႕ေတြမွာ ဒီလိုကုသုိလ္မ်ိဳးကို ယူတတ္ၾကတယ္။ သင့္ေသြးျဖင့္ အသက္ကယ္ပါ ဆုိတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္လိုပဲ သူတစ္ပါးရဲ႕ အသက္ကုိ ကယ္ရာလည္းေရာက္တယ္။ ေသြးေရာဂါရွင္ေတြ၊ ေနာက္ျပီး ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားတာ၊ ခြဲစိတ္ရတာမ်ိဳးေတြမွာဆို ေသြးက တကယ္လိုအပ္တာ။ လူနာရွင္ေတြမွာ အေရးအေၾကာင္းဆုိ ေသြးလွဴရွင္ရွာရတာ ဒုကၡေတြကုိေရာက္လုိ႕။ ဒီအတြက္ ခုေနာက္ပုိင္းမွာ ေသြးလွဴရွင္ေတြ၊ ေသြးလွဴရွင္အသင္းေတြလည္း ခပ္မ်ားမ်ားေပၚလာၾကတယ္။ ၀မ္းသာစရာလည္း ေကာင္းပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုေသြးလွဴေတာ့မယ္ဆုိရင္ သတိထားသင့္တာတစ္ခု ရွိတယ္။ အဲဒါ ဘာလဲဆုိရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ေသြးဟာ သန္႕ေနဖို႕ေတာ့ လိုတယ္ဆုိတာပဲ။ တစ္ဖက္လူရဲ႕ က်န္းမာေရးကုိ ကူညီေပးဖုိ႕ ကုိယ္တုိင္အရင္က်န္းမာေအာင္ လုပ္ရတယ္။ ေပါင္ခ်ိန္နည္းလြန္းရင္၊ ေသြးအားနည္းေနရင္ စတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြဆုိ ေသြးလွဴလုိ႕ မရႏုိင္ဘူး။ အဲဒီလိုပဲ၊ က်န္းမာၾကံ႕ခုိင္ေနေအာင္အျပင္ ကုိယ့္ဆီမွာ အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီပုိး၊ စီပုိးနဲ႕ HIV ပိုးေတြ ရွိမေနေအာင္လည္း သတိထားရမယ္။ ဒါမွ ကုုိယ့္အလွဴက မြန္ျမတ္မယ္၊ ကူညီရာေရာက္မယ္၊ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ေတာင္ ဒုကၡေပးသလို ျဖစ္သြားႏုိင္ေသးတယ္။

ဒါဆုိ ဘာေတြ သတိထားရမလဲ။ ဘီပုိး၊ စီပုိးကေတာ့ ကူးႏုိင္တဲ့ပံုစံမ်ားတယ္။ ကာကြယ္ဖုိ႕ကလည္း နည္းနည္းခက္တယ္။ လုပ္လုိ႕ရႏုိင္တာကေတာ့ ဘီပုိးအတြက္ဆုိ ကာကြယ္ေဆးထုိးထား။ ေနာက္ျပီး တက္တူးထုိးတာမ်ိဳး မလုပ္နဲ႕။ လုပ္မယ္ဆုိလည္း စိတ္ခ်ရတဲ့ေနရာမွာပဲ လုပ္။ ဘုရားပြဲလို၊ ပြဲေစ်းလိုမ်ိဳးမွာ သြားထုိးလိုက္ရင္ ဒီပုိးေတြ ကူးသြားႏုိင္တယ္။

ေနာက္တစ္ခုက လိင္မႈဆုိင္ရာနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ေစာင့္ထိန္းဖုိ႕ပဲ။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေၾကာက္ၾကတဲ့ HIV ပုိး ဆိုတာက ဒီလို အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံရာကတစ္ဆင့္ အဓိက ကူးစက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးသန္႕သန္႕လွဴခ်င္ရင္ ကိုယ့္ရဲ႕လိင္မႈကိစၥကုိလည္း ေစာင့္ထိန္းသင့္တယ္။ မထိန္ုးႏုိင္ဘူးဆုိလည္း ဆက္ဆံတဲ့အခါတုိင္း ကြန္ဒံုးသံုးဖုိ႕ လိုမယ္။ တစ္ခါတည္းပါ ဆုိျပီး ေပါ့လိုက္လို႕ မရဘူး။

ေနာက္ျပီး HIV ပိုးမွာက Window period ဆုိတာ ရွိတယ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရျပီးခ်ိန္နဲ႕ ေသြးစစ္ေဆးလုိ႕ေပၚတဲ့အခ်ိန္ ၾကားကာလကုိ ေခၚတာ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၃ လ လို႕ ေျပာၾကတယ္။ သေဘာက အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမိလို႕ျဖစ္ျဖစ္ ေရာဂါပုိးကူးသြားျပီဆုိရင္ ခ်က္ခ်င္းေသြးစစ္ၾကည္႕၊ မေပၚေသးဘူး၊ ၃ လေနလို႕ စစ္မွပဲ ေပၚႏုိင္မယ္။ အဲဒါကိုမသိဘဲ ငါ့မွာ ေရာဂါမရွိဘူးလို႕ ထင္ျပီး လိင္ဆက္ဆံမိရင္ အဲဒီလူဆီ ကုိယ့္ဆီကပုိး ကူးသြားမယ္။ ေသြးလွဴလိုက္ရင္ လက္ခံတဲ့သူဆီ ပိုးကူးသြားမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို ၃ လေနမွ ေပၚႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိ သိထားဖုိ႕ လိုတယ္။ မေတာ္တဆ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံထားမိတာ ရွိတယ္ဆုိရင္ ဒီ ၃ လအတြင္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ တာ၀န္ယူဖို႕ လိုတယ္။ တစ္ျခားသူနဲ႕ အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံမႈမျပဳဖုိ႕၊ ဆက္ဆံခဲ့မယ္ဆုိလည္း ကြန္ဒံုးသံုးဖုိ႕၊ ေနာက္ျပီး ေသြးမလွဴဖုိ႕ အေရးၾကီးတယ္။

ေဆးရံုေတြ၊ ေသြးလွဴဘဏ္ေတြမွာ ေသြးလွဴမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မလွဴခင္ ေမးခြန္းေတြေမးတယ္။ HIV ပုိးကူးစက္ႏုိင္ေခ် ရွိမရွိ သိဖုိ႕ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္က အမွန္မေျဖၾကဘူး။ ဥပမာ ကုိယ္ ဘယ္တုန္းက အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမိတယ္၊ ေပ်ာ္ပါးမိတယ္ ဆုိတာမ်ိဳးေပါ့။ မရွိဘူး၊ မလုပ္ဘူးပဲ ေျဖလိုက္ၾကတာပဲ။ ေသြးစစ္ေဆးၾကည္႕ေတာ့လည္း ေသြးထဲမွာ ပုိးက ရွိမေနဘူး။ ဒီေတာ့ ေသြးသန္႕တယ္ဆိုျပီး တစ္ဖက္လူဆီ သြင္းလုိက္ၾကတာေပါ့။ အဲဒီမွာတင္ပဲ ကုိယ့္ဆီက ပိုးက သူ႕ဆီေရာက္သြားမယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ေသြးကိုေတာင္ တကူးတက သြားလွဴၾကတဲ့ စိတ္ထားပိုင္ရွင္ေတြျဖစ္လုိ႕ ဘယ္သူမွေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေစခ်င္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ကုိယ့္ရဲ႕မိသားစု၀င္တစ္ေယာက္ ေသြးသြင္းရင္း ဒီလုိကူးသြားတယ္ဆုိလည္း ဘယ္သူမဆုိ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ရုိးသားပါ။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ိဳး ရွိေနတယ္ဆုိ မလွဴပါနဲ႕။

နားေတာ့လည္ပါတယ္၊ ဘယ္သူကမွ ကိုယ္ ဘယ္တုန္းက ျပည္႕တန္ဆာနဲ႕ ဆက္ဆံထားတယ္ ဘာညာ ေျပာထြက္မွာလဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္အေျခအေနကုိယ္သိရင္ အေၾကာင္းတခုခုျပျပီး အေစာကတည္းက ျငင္းေပ့ါ။ တျခားလွဴႏုိင္မယ့္လူနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေပးလိုက္ေပါ့။ ဒီလိုၾကိဳးစားေပးလုိက္တာသည္လည္း တကယ္ေတာ့ ပရဟိတပါပဲ။ ကုိယ့္ဆီမွာ ရွိေနႏုိင္တဲ့ ေရာဂါပိုးကုိ တျခားလူဆီ မေရာက္ေအာင္ သတိထားေပးလိုက္တာသည္လည္း ပရဟိတပဲ။

အဲ့လိုအေျခအေနမ်ိဳး၊ ကိုယ္အင္မတန္မြန္ျမတ္တယ္လို႕ ခံယူထားတဲ့ ေသြးလွဴဒါန္းျခင္းကို တစ္သက္လံုး ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္လို႕မရေတာ့မယ့္ အေနအထားမ်ိဳး မျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ကုိယ့္ရဲ႕လိင္မႈကိစၥေတြကုိ သတိထားဆင္ျခင္ဖုိ႕ လုိပါတယ္။ အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံတာမ်ိဳး လံုး၀မလုပ္မိဖို႕ လိုတယ္။ ကုိယ့္ဆီကေန ေရာဂါပုိးကို ျဖန္႕လုိက္သလို ျဖစ္သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္သြားဖို႕လည္း ရိုးသားပါ။ HIV ပုိးမွာ လူ႕ခႏၶာကုိယ္ထဲ ၀င္သြားေပမယ့္ ေသြးစစ္လုိ႕ မေပၚႏုိင္ေသးတဲ့ ၾကားကာလ (Window Period) ဆုိတာ ရွိမွန္း သိထားပါ။ ေနာက္ျပီး အႏၱရာယ္ရွိ အျပဴအမူလုပ္ျပီး ၃ လအတြင္း ေသြးမလွဴပါနဲ႕။ ဘယ္သူနဲ႕မွ အကာအကြယ္မဲ့ ဆက္ဆံတာမ်ိဳး ထပ္မလုပ္ပါနဲ႕။

အားလံုးကေတာ့ ကူညီခ်င္လို႕ ဒီလိုေသြးလွဴၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သိထားရမွာေတြ မသိရင္၊ သတိထားရမွာေတြ မထားရင္ေတာ့ ကုိယ့္ရဲ႕ကူညီမႈက ဒုကၡေပးသလို ျဖစ္သြားႏုိင္တာမို႕ ဒီေဆာင္းပါးေလးေရးျပီး ေျပာျပလိုက္ရတာပါပဲ။

ေဒါက္တာ ျဖိဳးသီဟ

၁.၉.၂၀၁၈ ထုတ္ Good Health ဂ်ာနယ္ ပါ ေဆာင္းပါး