HIV AIDS ဆုိတာ
HIV/AIDS အေၾကာင္း ေၿပာပါမယ္ဆုိရင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သိပ္မထူးဆန္းေတာ့သလို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြကေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ တအားေဟာ့ခဲ့တယ္။ ခုခ်ိန္မွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာအေၾကာင္း သိခ်င္ေနၾကသလိုေပါ့။ ခုေနာက္ပို္င္းမွာေတာ့ HIV ဆုိတာ လိင္ကတစ္ဆင့္ ကူးစက္တယ္၊ ခုခံအားကို က်ေစတယ္၊ AIDS ဆိုတာကေတာ့ HIV ပိုး၀င္ၿပီး ခုခံအားက်လာတဲ့ အေၿခအေနကို ေခၚတယ္ ဆုိတာေလာက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိလာၾကပါၿပီ။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုသိေတာ့ ကူးစက္ခံရမႈေတြ မရွိေတာ့ဘူးလား၊ ကမာၻမွာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသူ အသစ္ေတြ ထပ္မေပၚလာေတာ့ဘူးလား။
မဟုတ္ပါဘူး။ ကူးစက္ခံေနရဆဲ၊ ရွိေနဆဲၿဖစ္ပါတယ္။ UNAIDS ရဲ႕ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ကမာၻေပၚမွာ လူႏွစ္သန္းေလာက္ဟာ HIV ပိုး အသစ္ကူးစက္ခံရေနရတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ လူငယ္ေတြကို မ်ိဳးဆက္ပြါးက်န္းမာေရးအသိပညာေတြ ေပးမထားၿခင္း၊ ၿပည္႔တန္ဆာေတြရဲ႔ အေနအထား စတဲ့အေၾကာင္းရင္းခံေတြ အမ်ားၾကီးပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီပုိ႔စ္မွာေတာ့ လူငယ္ေတြ၊ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ သိသင့္တဲ့အခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ဦးစားေပးေဆြးေႏြးပါမယ္။
ေလ့လာခ်က္ေတြအရ HIV ပုိး အသစ္ကူးစက္ခံရသူ အိမ္ေထာင္သည္အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကိုယ့္ေယာက်ာ္းဆီကေန ကူးစက္ခံရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေယာက်ာ္းေတြကေရာ ဘယ္ကေန ရပါသလဲ။ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားၿခင္းကေန အမ်ားဆံုးရပါတယ္။ ၿပည္႔တန္ဆာနဲ႔ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ခုေနာက္ပို္င္းမွာဆုိ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံတာေတြပါ ရွိလာတယ္။
အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံသူနဲ႔ Gay (မိန္းမလ်ာ)နဲ႔ကို မေရာေထြးေစလိုပါဘူး။ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံသူတုိင္းကုိ Man who have sex with man (MSM) လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲဒါက မိန္းမလ်ာလည္း ၿဖစ္ႏိုင္တယ္၊ သူနဲ႔ဆက္ဆံဖက္ဟာလည္း MSM ပါပဲ။ ၿမင္သာေအာင္ ဥပမာေပးရရင္ ရုပ္ရွင္မင္းသားနဲ႔ မိတ္ကပ္ဖန္တီးရွင္နဲ႔ ဇာတ္လမ္းၿဖစ္ၾကတယ္ဆုိပါစို႔။ ႏွစ္ေယာက္လံုးသည္ MSM ၿဖစ္တယ္။ ဆုိလိုတာက မိန္းမလို၀တ္စားထားမွ မဟုတ္ဘူး။ ေယာက်ာ္းရင့္မာၾကီးလည္း ၿဖစ္ႏုိင္တယ္၊ မႈန္ေနေအာင္ေခ်ာတဲ့ မင္းသားကလည္း MSM ၿဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါ့ေယာက်ာ္းက က်ားက်ားလ်ားလ်ားၾကီး၊ ဒါမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးလို႔ သတ္မွတ္လို႔မရဘူး။ ဒါသည္ အၿပင္ပန္းသ႑န္နဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ သူ႔ရဲ႕ လိင္စိတ္တိမ္းညႊတ္မႈ (Sexual orientation) နဲ႔ပဲ ဆုိင္တယ္။ အဲဒါကို သေဘာေပါက္မထားဘဲ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ေနလိုက္လို႔ မရဘူး။
ဟုိတစ္ေလာက မိန္းမလ်ာတစ္ေယာက္ရဲ႕ ၿဖစ္ရပ္မွန္ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ ခု သူက AIDS ၿဖစ္ေနၿပီ။ သူ႕ဇာတ္လမ္းက ရင္နင့္စရာလည္း ေကာင္းသလို၊ သူေၿပာတာ ဖတ္ရင္း ပိုရင္နင့္သြားရတာလည္း ရွိတယ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ ေနာက္ဆံုးေပါင္းသင္းခဲ့တဲ့ ေယာက်ာ္းက သူေရာဂါၿဖစ္မွန္းလည္းသိေရာ၊ သူ႔ကိုစြန္႔ပစ္သြားပါသတဲ့၊ ခုေတာ့ ရပ္ကြက္တစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ ေပါင္းသင္းေနတယ္လုိ႔ သတင္းၾကားတယ္တဲ့။ သူေတာင္ ဒီေရာဂါၿဖစ္ေနမွေတာ့ အဲဒီေယာက်ာ္းမွာလည္း ကူးစက္ခံေနရမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ေရာဂါလကၡဏာမၿပေသးတာပဲ ရွိမယ္။ အဲဒါကို ေနာက္မိန္းမယူလုိက္ေတာ့ ဒီမိန္းမဆီလည္း ကူးေလာက္ၿပီ။ ထပ္ၿပီး အဲဒီမိန္းမမွာမ်ား ကုိယ္၀န္ရလာခဲ့ရင္၊ ကၽြန္ေတာ္ ဆက္မေတြးႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ ၿမာေပြတဲ့သူေတြမွ ၿဖစ္တယ္လို႔ သိခဲ့ၾကတဲ့ ဒီေရာဂါဟာ ဘုမသိဘမသိ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ခုမွလူ႔ေလာကထဲ ေရာက္လာတဲ့ ကေလးငယ္ေတြမွာပါ ေတြ႔လာရေတာ့တာပဲ။
တစ္ခါကလည္း တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ေဆးခန္းလာၿပပါတယ္။ လိင္အဂၤါမွာ အနာၿဖစ္လို႔ပါ။ ကာလသားေရာဂါေပါ့။ ေမးၾကည္႔ေတာ့ ေနရာတစ္ခုကို သြားထားတယ္ တဲ့။ ရည္းစားေရာရွိလား ဆုိေတာ့ ရွိတယ္၊ သူနဲ႔ေရာ ဆုိေတာ့ သူနဲ႔လည္း ေနၿဖစ္တယ္ တဲ့။ အဲဒါနဲ႔ပဲ အဲဒီေကာင္မေလးကုိပါ ေဆးကုဖုိ႔လိုမယ့္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေပးခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေကာင္ေလးနဲ႔ ေကာင္မေလးဆုိ အိမ္ေထာင္ေတာင္မက်ေသးဘူး။ ေရာဂါပိုးနဲ႔က လက္တစ္ကမ္းၿဖစ္ေနၿပီ။
ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လုိတားဆီးမလဲ။ (၃)ခ်က္ ေဆြးေႏြးလုိပါတယ္။
၁။ တစ္ခါတည္း ေပမယ့္လည္း …
တစ္ခါတည္းပါ ဆုိတဲ့ စိတ္ကုိ ၿပင္ရမယ္။ ဒီပုိးဟာ ကုိယ္ခႏၶာထဲ၀င္ၿပီး ႏွစ္ကာလအေတာ္ၾကာမွ လကၡဏာစၿပတာမုိ႔လို႔ မ်က္စိနဲ႔ၾကည္႔ရံုနဲ႔ ပိုးမရွိဘူးလို႔ ေၿပာမရႏုိ္င္ဘူး။ ေသြးစစ္ၾကည္႔မွပဲ သိႏုိင္တာ။ အသားၿဖဴၿဖဴ၊ ေခ်ာေခ်ာလွလွေလးေတြမွာလည္း ရွိေနႏုိင္တာပဲ။ ေနာက္ၿပီး တစ္ၾကိမ္တစ္ခါေလာက္ ဆက္ဆံမိရံုနဲ႔လည္း ကူးသြားႏုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခါတည္းပါဆုိၿပီး ေပါ့လို႔မရပါဘူး။
လူငယ္ေတြကလည္း တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ လက္တည္႔စမ္းႏုိ္င္တာပဲ၊ အိမ္ေထာင္သည္ေတြကိုလည္း အၿမဲသစၥာရွိေနမယ္ တြက္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သတိထားေစလုိတာက ဘယ္သူနဲ႔ပဲဆက္ဆံဆက္ဆံ၊ ဘယ္လုိအေၿခအေနမ်ိဳးမွာၿဖစ္ၿဖစ္ ကြန္ဒံုးအၿမဲသံုးဖုိ႔ လိုမယ္ဆုိတာပါပဲ။ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႔လည္း ကြန္ဒံုးပါမလာဘူးဆုိ လက္မခံပါနဲ႔။ အကယ္၍ ကိုယ့္မွာ အဆင္သင့္ပါမလာဘူးဆုိရင္ေတာ့ စိတ္ေတြအရမ္းၿပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ ထုိးသြင္းဆက္ဆံၿခင္းမဟုတ္တဲ့ နည္းေတြသံုးလုိ႔ရပါတယ္။ ဥပမာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ လက္နဲ႔အာသာေၿဖေပးတာမ်ိဳးေပါ့။ ကြန္ဒံုးသံုးရင္ ခံစားမႈကို ေလ်ာ့ေစတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းၿပခ်က္နဲ႔ မသံုးဘဲေနလုိက္ရင္ ကုိယ့္တစ္ဘ၀လံုးကို ဒုကၡၿဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။
၂။ လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ပါ
တစ္ၾကိမ္တစ္ခါနဲ႔ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ေရာဂါမို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကုိယ့္ခ်စ္သူဆီမွာ ဒီပိုးက ရွိေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ေဆးၾကည္႔ပါ။ ဒါဟာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ မယံုၾကည္လုိ႔မဟုတ္ဘဲ က်န္းမာေရးအတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့အလုပ္တစ္ခု အၿဖစ္ ၿမင္ေပးပါ။ သစၥာရွိပါတယ္ဆုိေပမယ့္လည္း တစ္ၾကိမ္တစ္ခါေလာက္ မွားသြားတယ္ဆုိတာမ်ိဳးက ရွိႏုိင္တာမို႔ ဒါဟာ ယံုၾကည္ၿခင္း၊ မယံုၾကည္ၿခင္းနဲ႔ မသက္ဆုိင္ဘဲ ကုိယ့္မိသားစုေနာင္ေရး၊ ကိုယ့္ဆီေရာက္လာမယ့္ သားသမီးေတြေနာင္ေရးအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ကိစၥ တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္။
၃။ အိမ္ေထာင္သည္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္လင္းပါ။
သာယာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ အိမ္ေထာင္တစ္ခုမွာ အခ်စ္အၿပင္ လိင္ကိစၥဆိုတာကလည္း ပါ၀င္လာပါတယ္။ လိင္စိတ္ဆုိတာက ေတာ္ေတာ္္ကို ဆန္းၾကယ္တဲ့အရာပါ။ လိင္တူလိင္ကြဲရွိမယ္၊ ပံုမွန္ရွိတဲ့သူ၊ ၿပင္းထန္တဲ့သူရွိမယ္၊ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ဆက္ဆံရတာကို သေဘာက်တယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ကြဲမယ္။ အမ်ားအားၿဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီက စံုတြဲအမ်ားစုဟာ ဒီအေၾကာင္းကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တုိင္ပင္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြကလည္း အစဥ္အလာထိန္းကြပ္မႈေတြေအာက္မွာ အေနၾကာခဲ့ေတာ့ ဒါက ရွက္စရာလို႔ၿမင္တယ္၊ ဒီအေၾကာင္းကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေၿပာရင္ မေကာင္းတဲ့မိန္းမလို႔ ထင္သြားမလား စိုးရိမ္ၾကတယ္။ ေယာက်ာ္းကပဲ ဒီကိစၥေတြမွာ ဦးေဆာင္သလို ၿဖစ္ေနတယ္။ ဒီအခါမွာ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေၿပမႈေတြ၊ ဆႏၵမၿပည္႔၀မႈေတြ ၿဖစ္လာရတယ္။ ဒီအခါ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သံုးဖုိ႔ရာ မလြယ္ေတာ့ဘူး။
၄။ တာ၀န္ယူတတ္ပါေစ
ကုိယ္က မေတာ္တဆ မွားယြင္းခဲ့တယ္ဆုိလည္း ဒါဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့၊ ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရႏုိင္တဲ့ အၿပဳအမူမ်ိဳးဆုိတာ သိရမယ္။ ေသြးစစ္ဖုိ႔ဆုိတာကလည္း ပိုး၀င္ၿပီးအနည္းဆံုး(၃)လေနမွ စစ္လုိ႔ေပၚတာ။ ဒီမတုိ္င္ခင္က စစ္လည္း Negative ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးစစ္လုိ႔မရေသးမခ်င္း ကုိယ့္ဆီမွာမ်ား ကူးစက္ေနခဲ့ရင္ ဆုိတဲ့ အသိနဲ႔ ကုိယ့္ဆီကေန တၿခားလူဆီ မေရာက္ဖုိ႔ တာ၀န္ယူရလိမ့္မယ္။ ဆုိလိုတာက ခုနက ေကာင္ေလးလို ကုိယ္တစ္ေနရာသြားထားမိတာ သိသိၾကီးနဲ႔ ခ်စ္သူေကာင္မေလးနဲ႔လည္း အတူေနေနတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ဘူး။ ကုိယ့္အရင္ေယာက်ာ္းက HIV ပုိးကူးစက္ခံခဲဲ့ရတယ္။ ကုိယ့္ဆီမွာလည္း ရွိေနႏုိင္တယ္။ အဲဒါကိုေၾကာက္လုိ႔ ေသြးမစစ္ဘူး၊ ေနာက္ေယာက်ာ္း ထပ္ယူတယ္။ ေနာက္ေတာ့မွ သိသြားေတာ့ လင္မယားလည္းကြဲ၊ ၿပႆနာေတြလည္းတက္၊ ေနာက္ေယာက်ာ္းမွာလည္း ေနရင္းထုိင္ရင္း ေရာဂါကူးစက္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္မွာကူးစက္ခံရႏုိင္ေခ် ရွိတယ္ဆုိရင္ လိင္ဆက္ဆံၿခင္းကုိ ေရွာင္တာမ်ိဳး၊ ေသြးမလွဴတာမ်ိဳး လုပ္ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။
HIV ပုိးကာကြယ္ဖုိ႔ဆုိရင္ ေဆြးေႏြးစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဒီ(၄)ခ်က္ကေတာ့ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ သိထားသင့္တဲ့အခ်က္ေတြမို႔ ေရးလိုက္ရတာပါ။
အဓိကကေတာ့
လိင္တူလိင္ကြဲ၊ ကုိယ့္ခ်စ္သူန႔ဲပဲၿဖစ္ပါေစ၊ ဆက္ဆံတဲ့အခါတုိ္င္း ကြန္ဒံုးအၿမဲသံုးပါ။
လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ေရးမွာ လိင္မႈကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးပါ။
မေတာ္တဆ ၿဖစ္လာခဲ့ရင္လည္း တာ၀န္ယူတတ္တဲ့အသိေလး ထားေပးပါ။
ေဒါက္တာ ၿဖိဳးသီဟ
၂၅.၁.၂၀၁၇
HIV/AIDS အေၾကာင္း ေၿပာပါမယ္ဆုိရင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သိပ္မထူးဆန္းေတာ့သလို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြကေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ တအားေဟာ့ခဲ့တယ္။ ခုခ်ိန္မွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာအေၾကာင္း သိခ်င္ေနၾကသလိုေပါ့။ ခုေနာက္ပို္င္းမွာေတာ့ HIV ဆုိတာ လိင္ကတစ္ဆင့္ ကူးစက္တယ္၊ ခုခံအားကို က်ေစတယ္၊ AIDS ဆိုတာကေတာ့ HIV ပိုး၀င္ၿပီး ခုခံအားက်လာတဲ့ အေၿခအေနကို ေခၚတယ္ ဆုိတာေလာက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိလာၾကပါၿပီ။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုသိေတာ့ ကူးစက္ခံရမႈေတြ မရွိေတာ့ဘူးလား၊ ကမာၻမွာ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသူ အသစ္ေတြ ထပ္မေပၚလာေတာ့ဘူးလား။
မဟုတ္ပါဘူး။ ကူးစက္ခံေနရဆဲ၊ ရွိေနဆဲၿဖစ္ပါတယ္။ UNAIDS ရဲ႕ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ကမာၻေပၚမွာ လူႏွစ္သန္းေလာက္ဟာ HIV ပိုး အသစ္ကူးစက္ခံရေနရတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ လူငယ္ေတြကို မ်ိဳးဆက္ပြါးက်န္းမာေရးအသိပညာေတြ ေပးမထားၿခင္း၊ ၿပည္႔တန္ဆာေတြရဲ႔ အေနအထား စတဲ့အေၾကာင္းရင္းခံေတြ အမ်ားၾကီးပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီပုိ႔စ္မွာေတာ့ လူငယ္ေတြ၊ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ သိသင့္တဲ့အခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ဦးစားေပးေဆြးေႏြးပါမယ္။
ေလ့လာခ်က္ေတြအရ HIV ပုိး အသစ္ကူးစက္ခံရသူ အိမ္ေထာင္သည္အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကိုယ့္ေယာက်ာ္းဆီကေန ကူးစက္ခံရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေယာက်ာ္းေတြကေရာ ဘယ္ကေန ရပါသလဲ။ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားၿခင္းကေန အမ်ားဆံုးရပါတယ္။ ၿပည္႔တန္ဆာနဲ႔ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ခုေနာက္ပို္င္းမွာဆုိ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံတာေတြပါ ရွိလာတယ္။
အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံသူနဲ႔ Gay (မိန္းမလ်ာ)နဲ႔ကို မေရာေထြးေစလိုပါဘူး။ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံသူတုိင္းကုိ Man who have sex with man (MSM) လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲဒါက မိန္းမလ်ာလည္း ၿဖစ္ႏိုင္တယ္၊ သူနဲ႔ဆက္ဆံဖက္ဟာလည္း MSM ပါပဲ။ ၿမင္သာေအာင္ ဥပမာေပးရရင္ ရုပ္ရွင္မင္းသားနဲ႔ မိတ္ကပ္ဖန္တီးရွင္နဲ႔ ဇာတ္လမ္းၿဖစ္ၾကတယ္ဆုိပါစို႔။ ႏွစ္ေယာက္လံုးသည္ MSM ၿဖစ္တယ္။ ဆုိလိုတာက မိန္းမလို၀တ္စားထားမွ မဟုတ္ဘူး။ ေယာက်ာ္းရင့္မာၾကီးလည္း ၿဖစ္ႏုိင္တယ္၊ မႈန္ေနေအာင္ေခ်ာတဲ့ မင္းသားကလည္း MSM ၿဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါ့ေယာက်ာ္းက က်ားက်ားလ်ားလ်ားၾကီး၊ ဒါမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးလို႔ သတ္မွတ္လို႔မရဘူး။ ဒါသည္ အၿပင္ပန္းသ႑န္နဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ သူ႔ရဲ႕ လိင္စိတ္တိမ္းညႊတ္မႈ (Sexual orientation) နဲ႔ပဲ ဆုိင္တယ္။ အဲဒါကို သေဘာေပါက္မထားဘဲ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ေနလိုက္လို႔ မရဘူး။
ဟုိတစ္ေလာက မိန္းမလ်ာတစ္ေယာက္ရဲ႕ ၿဖစ္ရပ္မွန္ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရတယ္။ ခု သူက AIDS ၿဖစ္ေနၿပီ။ သူ႕ဇာတ္လမ္းက ရင္နင့္စရာလည္း ေကာင္းသလို၊ သူေၿပာတာ ဖတ္ရင္း ပိုရင္နင့္သြားရတာလည္း ရွိတယ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ ေနာက္ဆံုးေပါင္းသင္းခဲ့တဲ့ ေယာက်ာ္းက သူေရာဂါၿဖစ္မွန္းလည္းသိေရာ၊ သူ႔ကိုစြန္႔ပစ္သြားပါသတဲ့၊ ခုေတာ့ ရပ္ကြက္တစ္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ ေပါင္းသင္းေနတယ္လုိ႔ သတင္းၾကားတယ္တဲ့။ သူေတာင္ ဒီေရာဂါၿဖစ္ေနမွေတာ့ အဲဒီေယာက်ာ္းမွာလည္း ကူးစက္ခံေနရမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ေရာဂါလကၡဏာမၿပေသးတာပဲ ရွိမယ္။ အဲဒါကို ေနာက္မိန္းမယူလုိက္ေတာ့ ဒီမိန္းမဆီလည္း ကူးေလာက္ၿပီ။ ထပ္ၿပီး အဲဒီမိန္းမမွာမ်ား ကုိယ္၀န္ရလာခဲ့ရင္၊ ကၽြန္ေတာ္ ဆက္မေတြးႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ ၿမာေပြတဲ့သူေတြမွ ၿဖစ္တယ္လို႔ သိခဲ့ၾကတဲ့ ဒီေရာဂါဟာ ဘုမသိဘမသိ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ခုမွလူ႔ေလာကထဲ ေရာက္လာတဲ့ ကေလးငယ္ေတြမွာပါ ေတြ႔လာရေတာ့တာပဲ။
တစ္ခါကလည္း တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ေဆးခန္းလာၿပပါတယ္။ လိင္အဂၤါမွာ အနာၿဖစ္လို႔ပါ။ ကာလသားေရာဂါေပါ့။ ေမးၾကည္႔ေတာ့ ေနရာတစ္ခုကို သြားထားတယ္ တဲ့။ ရည္းစားေရာရွိလား ဆုိေတာ့ ရွိတယ္၊ သူနဲ႔ေရာ ဆုိေတာ့ သူနဲ႔လည္း ေနၿဖစ္တယ္ တဲ့။ အဲဒါနဲ႔ပဲ အဲဒီေကာင္မေလးကုိပါ ေဆးကုဖုိ႔လိုမယ့္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေပးခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေကာင္ေလးနဲ႔ ေကာင္မေလးဆုိ အိမ္ေထာင္ေတာင္မက်ေသးဘူး။ ေရာဂါပိုးနဲ႔က လက္တစ္ကမ္းၿဖစ္ေနၿပီ။
ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လုိတားဆီးမလဲ။ (၃)ခ်က္ ေဆြးေႏြးလုိပါတယ္။
၁။ တစ္ခါတည္း ေပမယ့္လည္း …
တစ္ခါတည္းပါ ဆုိတဲ့ စိတ္ကုိ ၿပင္ရမယ္။ ဒီပုိးဟာ ကုိယ္ခႏၶာထဲ၀င္ၿပီး ႏွစ္ကာလအေတာ္ၾကာမွ လကၡဏာစၿပတာမုိ႔လို႔ မ်က္စိနဲ႔ၾကည္႔ရံုနဲ႔ ပိုးမရွိဘူးလို႔ ေၿပာမရႏုိ္င္ဘူး။ ေသြးစစ္ၾကည္႔မွပဲ သိႏုိင္တာ။ အသားၿဖဴၿဖဴ၊ ေခ်ာေခ်ာလွလွေလးေတြမွာလည္း ရွိေနႏုိင္တာပဲ။ ေနာက္ၿပီး တစ္ၾကိမ္တစ္ခါေလာက္ ဆက္ဆံမိရံုနဲ႔လည္း ကူးသြားႏုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခါတည္းပါဆုိၿပီး ေပါ့လို႔မရပါဘူး။
လူငယ္ေတြကလည္း တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ လက္တည္႔စမ္းႏုိ္င္တာပဲ၊ အိမ္ေထာင္သည္ေတြကိုလည္း အၿမဲသစၥာရွိေနမယ္ တြက္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သတိထားေစလုိတာက ဘယ္သူနဲ႔ပဲဆက္ဆံဆက္ဆံ၊ ဘယ္လုိအေၿခအေနမ်ိဳးမွာၿဖစ္ၿဖစ္ ကြန္ဒံုးအၿမဲသံုးဖုိ႔ လိုမယ္ဆုိတာပါပဲ။ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႔လည္း ကြန္ဒံုးပါမလာဘူးဆုိ လက္မခံပါနဲ႔။ အကယ္၍ ကိုယ့္မွာ အဆင္သင့္ပါမလာဘူးဆုိရင္ေတာ့ စိတ္ေတြအရမ္းၿပင္းထန္ေနခ်ိန္မွာ ထုိးသြင္းဆက္ဆံၿခင္းမဟုတ္တဲ့ နည္းေတြသံုးလုိ႔ရပါတယ္။ ဥပမာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ လက္နဲ႔အာသာေၿဖေပးတာမ်ိဳးေပါ့။ ကြန္ဒံုးသံုးရင္ ခံစားမႈကို ေလ်ာ့ေစတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းၿပခ်က္နဲ႔ မသံုးဘဲေနလုိက္ရင္ ကုိယ့္တစ္ဘ၀လံုးကို ဒုကၡၿဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။
၂။ လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ပါ
တစ္ၾကိမ္တစ္ခါနဲ႔ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ေရာဂါမို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကုိယ့္ခ်စ္သူဆီမွာ ဒီပိုးက ရွိေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ေဆးၾကည္႔ပါ။ ဒါဟာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ မယံုၾကည္လုိ႔မဟုတ္ဘဲ က်န္းမာေရးအတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့အလုပ္တစ္ခု အၿဖစ္ ၿမင္ေပးပါ။ သစၥာရွိပါတယ္ဆုိေပမယ့္လည္း တစ္ၾကိမ္တစ္ခါေလာက္ မွားသြားတယ္ဆုိတာမ်ိဳးက ရွိႏုိင္တာမို႔ ဒါဟာ ယံုၾကည္ၿခင္း၊ မယံုၾကည္ၿခင္းနဲ႔ မသက္ဆုိင္ဘဲ ကုိယ့္မိသားစုေနာင္ေရး၊ ကိုယ့္ဆီေရာက္လာမယ့္ သားသမီးေတြေနာင္ေရးအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ကိစၥ တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္။
၃။ အိမ္ေထာင္သည္အခ်င္းခ်င္း ပြင့္လင္းပါ။
သာယာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ အိမ္ေထာင္တစ္ခုမွာ အခ်စ္အၿပင္ လိင္ကိစၥဆိုတာကလည္း ပါ၀င္လာပါတယ္။ လိင္စိတ္ဆုိတာက ေတာ္ေတာ္္ကို ဆန္းၾကယ္တဲ့အရာပါ။ လိင္တူလိင္ကြဲရွိမယ္၊ ပံုမွန္ရွိတဲ့သူ၊ ၿပင္းထန္တဲ့သူရွိမယ္၊ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ဆက္ဆံရတာကို သေဘာက်တယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ကြဲမယ္။ အမ်ားအားၿဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီက စံုတြဲအမ်ားစုဟာ ဒီအေၾကာင္းကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တုိင္ပင္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြကလည္း အစဥ္အလာထိန္းကြပ္မႈေတြေအာက္မွာ အေနၾကာခဲ့ေတာ့ ဒါက ရွက္စရာလို႔ၿမင္တယ္၊ ဒီအေၾကာင္းကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေၿပာရင္ မေကာင္းတဲ့မိန္းမလို႔ ထင္သြားမလား စိုးရိမ္ၾကတယ္။ ေယာက်ာ္းကပဲ ဒီကိစၥေတြမွာ ဦးေဆာင္သလို ၿဖစ္ေနတယ္။ ဒီအခါမွာ အိမ္ေထာင္ေရးအဆင္မေၿပမႈေတြ၊ ဆႏၵမၿပည္႔၀မႈေတြ ၿဖစ္လာရတယ္။ ဒီအခါ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သံုးဖုိ႔ရာ မလြယ္ေတာ့ဘူး။
၄။ တာ၀န္ယူတတ္ပါေစ
ကုိယ္က မေတာ္တဆ မွားယြင္းခဲ့တယ္ဆုိလည္း ဒါဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့၊ ေရာဂါပုိးကူးစက္ခံရႏုိင္တဲ့ အၿပဳအမူမ်ိဳးဆုိတာ သိရမယ္။ ေသြးစစ္ဖုိ႔ဆုိတာကလည္း ပိုး၀င္ၿပီးအနည္းဆံုး(၃)လေနမွ စစ္လုိ႔ေပၚတာ။ ဒီမတုိ္င္ခင္က စစ္လည္း Negative ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးစစ္လုိ႔မရေသးမခ်င္း ကုိယ့္ဆီမွာမ်ား ကူးစက္ေနခဲ့ရင္ ဆုိတဲ့ အသိနဲ႔ ကုိယ့္ဆီကေန တၿခားလူဆီ မေရာက္ဖုိ႔ တာ၀န္ယူရလိမ့္မယ္။ ဆုိလိုတာက ခုနက ေကာင္ေလးလို ကုိယ္တစ္ေနရာသြားထားမိတာ သိသိၾကီးနဲ႔ ခ်စ္သူေကာင္မေလးနဲ႔လည္း အတူေနေနတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ဘူး။ ကုိယ့္အရင္ေယာက်ာ္းက HIV ပုိးကူးစက္ခံခဲဲ့ရတယ္။ ကုိယ့္ဆီမွာလည္း ရွိေနႏုိင္တယ္။ အဲဒါကိုေၾကာက္လုိ႔ ေသြးမစစ္ဘူး၊ ေနာက္ေယာက်ာ္း ထပ္ယူတယ္။ ေနာက္ေတာ့မွ သိသြားေတာ့ လင္မယားလည္းကြဲ၊ ၿပႆနာေတြလည္းတက္၊ ေနာက္ေယာက်ာ္းမွာလည္း ေနရင္းထုိင္ရင္း ေရာဂါကူးစက္ခံခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္မွာကူးစက္ခံရႏုိင္ေခ် ရွိတယ္ဆုိရင္ လိင္ဆက္ဆံၿခင္းကုိ ေရွာင္တာမ်ိဳး၊ ေသြးမလွဴတာမ်ိဳး လုပ္ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။
HIV ပုိးကာကြယ္ဖုိ႔ဆုိရင္ ေဆြးေႏြးစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဒီ(၄)ခ်က္ကေတာ့ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ သိထားသင့္တဲ့အခ်က္ေတြမို႔ ေရးလိုက္ရတာပါ။
အဓိကကေတာ့
လိင္တူလိင္ကြဲ၊ ကုိယ့္ခ်စ္သူန႔ဲပဲၿဖစ္ပါေစ၊ ဆက္ဆံတဲ့အခါတုိ္င္း ကြန္ဒံုးအၿမဲသံုးပါ။
လက္မထပ္ခင္ ေသြးစစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္ေရးမွာ လိင္မႈကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးပါ။
မေတာ္တဆ ၿဖစ္လာခဲ့ရင္လည္း တာ၀န္ယူတတ္တဲ့အသိေလး ထားေပးပါ။
ေဒါက္တာ ၿဖိဳးသီဟ
၂၅.၁.၂၀၁၇