ဆရာဝန္မ်ားရင္ဆိုင္ရေသာလူနာမ်ားအသက္ဆုံးနိုင္ေသာေဆးမတည့္ျခင္း

ဆရာဝန္မ်ားရင္ဆိုင္ရေသာလူနာမ်ားအသက္ဆုံးနိုင္ေသာေဆးမတည့္ျခင္း
ဆရာဝန္မ်ားရင္ဆိုင္ရေသာလူနာမ်ားအသက္ဆုံးနိုင္ေသာေဆးမတည့္ျခင္း
လူနာေတြေဆးမတည့္တာကိုေဆးေပး/ထိုးမွားတယ္ဆရာဝန္ည့ံတယ္ေျပာတယ္
ေဆးေပး/ေဆးထိုးမွားတာမဟုတ္ဘူး ထိုးတ့ဲေဆးကမွန္ေပမ့ဲ
လူနာခႏ ၱကိုယ္ကေပး/ထိုးေသာေဆးန့ဲမတည့္တာ

လူနာေဆးမတည့္ခ်ိန္ၾကဳံရင္ဆရာဝန္တစ္ေယာက္အသက္ကယ္ခ်ိန္၅မိနစ္ဘဲရလို့၅မိနစ္အေတာအတြင္းမကယ္နိုင္ရင္လူနာအသက္ဆုံးနိုင္ေသာေၾကာင့္ဒီအသက္ကယ္ေဆးထိုးနည္းကိုမ်ွေဝျခင္းျဖစ္သည္

ေဆးခန္းေရာက္တိုင္းဆရာဝန္ ဆရာမေတြ ကိုမတည့္ေသာေဆးရွိရင္ေမးေမးမေမးေမးၾကိဳေျပာဖို့မေမ့ရန္အရင္သတိေပးပါရေစ

အားလုံးသိတ့ဲအတိုင္းတစ္ခ်ိဳ ့ေဆးမထိုးခင္စမ္းရတယ္ ယားလာရင္ဆက္မထိုးေတာ့ဘူးဒါေပမ့ဲတစ္ခ်ိဳ ့ေဆးကစမ္းခ်ိန္တည့္ေပမ့ဲထိုးလိုုက္မွမတည့္ေသာလကၡဏာေပၚေသာအေျခအေနလည္းရွိ အထူးသျဖင့္ Antihistamine ေခၚအယားေပ်ာက္ေဆးေသာက္ထားခ်ိန္

အ့ဲလိုစမ္းဖို႔လိုခ်ိန္ဆရာဝန္ေတြန႔ဲစမ္းစရာအမလိုဘူးတည့္တယ္ဆိုၿပီးမသြာျငင္းန႔ဲ
ဥပမာ အားေဆးထိုးေနက် လူနာတစ္ေယာက္ ေဆးခန္းေရာက္ခ်ိန္ ဆရာ ဝန္က ေဆးစမ္းၿပီးမွ ထိုးရမယ္ လူနာက မလိုဘူး ကြၽန္ေတာ္ကိစၥေၾကာင့္သြားစရာရွိေသးတယ္အခ်ိန္မရဘူး စိတ္ခ် ထိုးလို႔ရတယ္ဘာမွမျဖစ္ဘူး ထိုးေနက် ထိုးၿပီးေနာက္
တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ေဆးမတည့္ေသာျပသနာေပၚတာဘဲ ခ်က္ခ်င္းအသက္ကယ္ေပမ့ဲ အသက္ျပန္မ႐ွင္လိုက္ဘူး

ေနာက္ဥပမာတစ္ခု လူနာကမတည့္ေသာေဆးသိရ႕ဲထားန႔ဲ ဆရာဝန္မေမးလို႔ မေျဖဘူးဆိုၿပီး ဆရာဝန္က သူမတည့္ေသာေဆးထိုမိလို႔ အသဲအတန္အသက္ကယ္လိုက္ရ
လူနာႏိုးလာခ်ိန္ လူနာက အရင္ဒီေဆးန႔ဲမတည့္ေသာေၾကာင့္ေဆး႐ုံႏွစ္ခါတက္ရၿပီးၿပီ အခုေတာ့ကြၽန္မေျပာရမွာေမ့သြားလို႔

ေနာက္ေဆးစမ္းလိုက္လို့စမ္းေသာေနရာယားလာရင္ဆရာဝန္က အ့ဲေနရာ Hydrocortisone cream လိမ္းေပးျပီး၁၀မိနစ္ေလာက္သူ့ေဘးမွာေနခိုင္းလိမ့္မယ္ အ့ဲလိုေနခိုင္းခ်ိန္ ေပါ့ေပါ့ဆဆနားမေထာင္မေနဘဲ သြားခ်င္ရာသြားမလုပ္မိရန္အထူးအေရးၾကီးသည္

လကၡဏာေတာ့ရွင္း
ေဆးထိုးေဆးေသာက္ျပီးယား၊အသက္ရွူက်ပ္၊သတိလ်ွစ္၊
ေျခလက္အားမရွိေတာ့ဘဲ ေသြးေပါင္က်သြားတာတို့ တိုင္းမရေတာ့တာတို႔န႔ဲလာတယ္

က်ြန္ေတာ္ရ့ဲျမန္မာနိုင္ငံတြင္အသုံးမ်ားေသာေဆးေပၚမူတည္ျပီးျမန္မာႏိုင္ငံလူနာမ်ားေဆးမတည့္ျခင္းသုေသတနအေျဖအရ
မတည့္တာေတြ ့ေလ့ရွိေသာေဆးမ်ားမွာ
ထိပ္ဆုံးငါးခုေတာ့
IM Diclofenac ,IV Ranitidine, IV Cetriaxone, B1ပါေသာအေၾကာေဆး and Penicillinထိုးေဆးေသာက္ေဆးျဖစ္သည္
က်န္ေသာေတြ ့ဘူးေသာေဆးမ်ားမွာ
B6 ,B12, Localထုံေဆး,IM Gentamycin, IM Dexa, ATT Vitamin K,Cephalexin,Amoxicillin, Ciprofloxacin, Septrin ,Aspirin, Norfloxacin, ACEI, Buscopan, Relispa,Piracetam,IV RL ,Ampiclox ,IM Ranitidine,IM Ketoprofen တို႔ျဖစ္သည္

အျဖစ္မ်ာဆုံးေဆးငါးမ်ိဳးအတြက္အၾကံေပးတာေတာ့

Diclo ထိုးမယ္ဆိုရင္ Denk တံဆိပ္သုံးျပီး1.5ml to 2ml ဘဲထိုးရန္၊အစာမစားထားလူနာ Glucoseခံထိုးရန္၊အသက္ ၆၅ေက်ာ္မထိုးရန္၊ေသြးေပါင္က်ရင္မထိုးရန္၊ ျဖစ္နိုင္ရင္ Diclo အစား Para ကို ၇၅၀အားtds ေပးရန္

Ranitidine ေတာ့ IM ထိုးရန္ PPI ထိုးရန္

Cetriaxone ေတာ့သက္နိုင္ရင္ Becef Oframaxတံဆိပ္ထိုးရန္

B1ေတာ့လိုအပ္မွေသခ်ာေဆးစမ္းျပီးမွထိုးရန္

Penicillin ေတာ့လိုအပ္မွေဆးေသခ်ာစမ္းျပီးမွထိုးရန္

အထူးသျဖင့္ပန္းနာရင္က်ပ္လူနာေတြမလိုအပ္ဘဲေဆးမထိုးရန္

ထိုးမ့ဲေဆး ထိုးမ့ဲနည္းေတြေတာ့ပုံေအာက္တြင္ဖတ္ရန္

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ေဆးမတည့္ျခင္းေၾကာင့္အသက္ဆုံးေသာလူနာေတြ ကင္းေဝးပါေစရည္ရြယ္လ်က္
ႏွင့္ လူနာတိုင္းမလိုအပ္ဘဲေဆးေတြ မေသာက္မထိုးရန္ရည္ရြယ္လ်က္

ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က Penicillin မတည့္ေသာလူနာတစ္ေယာက္ပါ

ေက်းဇူးတင္ပါသည္

မွ/ေဒါက္တာေက်ာ္စိုး

https://www.facebook.com/kyaw.soe.9083/posts/2025231787605781
ေဆးထိုးေဆးမွားမဟုတ္ဘဲအစားအေသာက္မွား အေကာင္ကိုက္ စသျဖင့္လည္းကုသနည္းေတြအတူတူဘဲ
အစားမတည့္ရင္ေတာ့ ကယ္ခ်ိန္ 30 to 35 minutes ရ
အေကာင္ကိုက္ရင္ေတာ့ 10 to 15 minutes ရ 
ေဆးမတည့္တာေတာ့ 5 minutes ဘဲရေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ သည္ အလြန္အလြန္တန္ဖိုးရွိသည္

Adrenaline ေဆးထိုးမထိုးဒီကမွ စဆုံးျဖတ္မည္
 
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္သုံးေသာ Adrenaline က
1:1000 dilution န့ဲလာ ေသာေၾကာင့္အ့ဲဟာကိုဘဲ လိုအပ္ေသာml စုတ္ျပီးထိုးရုံဘဲ

UK ရ့ဲAnaphylaxis aligorithm 
ေဆးခန္းမွာကပ္ခ်င္ေသာဆရာမ်ား Gmail ခ်န္ခ့ဲျပီးသို႔ PM မွာ gmail ပို႔ထားလို႔ရ
Print ထုတ္လို့ရေအာင္ PDF file ပို့ေပးမယ္
Discussion points 
၁။ IM Adrenaline ကိုဘာျဖစ္ Anterolateral ထိုးျပီး Buttockမထိုးတာလည္းဆိုေတာ့ Anterolateral က blood supply ေကာင္းလို့ ႏွင့္ Buttock က tissue necrosis ပိုရလို့
၂။ တစ္ခ်ိဳ့ က SC adrenaline ေျပာတယ္ ဘာျဖစ္SC လိုက္ IM လိုက္ 
ဘယ္ဟာပိုေကာင္း လည္းဆိုေတာ့ IM ပိုေကာင္းSC က shock မွာ circulation မေကာင္း ေသာေၾကာင့္absortionမေကာင္း
SC ဘယ္လိုအေျဖအေနမွာထုိုးလည္းဆိုေတာ့အရမ္းဝေသာသူမွာထိုးတယ္ 

မသက္သာရင္5 to 15 minutes မွာ တစ္ၾကိမ္ထက္ထိုးရန္မေမ့ရန္ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ 16 to 35 %က second dose လိုလို့ပါ third dose လိုတာေတာ့႐ွားတယ္

Adrenaline 0.5cc ထိုးခ်ိန္ အထူးသတိထားရမွာ က ထိုးတ့ဲအပ္က အနည္းဆုံး one inch တစ္လက္မရွိရမယ္ ဒီထက္တိုရင္ေဆးအာနိသင္မရဘူးျဖစ္တက္တယ္ 

စဥ္းစားစရာတစ္ခုဘာျဖစ္Hydrocortisone အစား Dexamethasone မသုံးလည္း Potencyပိုျပင္းေသးတယ္
ဒါေပမ့ဲအခုက 
Hydrocortisone က DOC ဘာျဖစ္လည္းဆိုေတာ့ Action ျမန္လို့ ရယ္ salt retaining potency ျမင့္လို့ BPပိုတက္လို့

Hydrocortisone 400 mg /500 mg ပိုထိုးရင္ပိုမေကာင္းဘူးလားေသြးေပါင္တက္ေစတယ္ ေျပာတယ္ဒါေပမ့ဲသုေသတနအရ ပိုထိုးလည္းမထူးဘူးဆိုျပီးအေျဖထြက္တယ္

ထိုးလိုက္လိ့ုသက္သာသြားေပမ့ဲ 8 to10 hours အတြင္းျပန္ျဖစ္တက္လို့တစ္ခ်ိဳ့ကေဆးရုံမွာ တစ္ရက္အိပ္ရတယ္ 

ေဆးရုံမတက္ရဆိုရင္ေတာ့ Cetrizine and Prednisolone သုံးရက္ေတာ့ေသာက္ရမယ္

ကေလးေဆးအတိအက်ထိုးခ်င္ရင္ေတာ့ Comment မွာၾကည့္ရန္

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2025231494272477&set=pcb.2025231787605781&type=3&theater

ေဆးခန္းမွာ IV ကို DOC အေနန့ဲမထိုးသင့္ပါ except မရအေျခအေန

ထိုးရင္ေတာင္ အခုေဖ်ာ္အခုထိုးေသာAdrenaline မရ ၾကိုေဖ်ာ္ထား Adrenaline မွ ရ 

ေဖ်ာ္ၿပီး Adrenaline လည္း တစ္ပတ္ပိုမထားရလြင့္ပစ္ရ

ေဖ်ာ္တာေတာ့အေပၚတစ္ပုလင္းကို 9 ml distilled waterေရာရုံဘဲ 

မေဖ်ာ္ဘဲန့ဲ လုံးဝလုံးဝမထိုးရ 

ေဖ်ာ္ျပီးရင္ေတာင္ dose မမွားရန္ အလြန္ပင္အေရးၾကီးသည္ 
ေဖ်ာ္ျပီးေသာေဆးရ့ဲ 0.5ml ဆယ္ပုံတစ္ပုံ ဘဲslowlyထိုးရမယ္

တစ္ခ်ို့က NS 20cc န့ဲ ျပန္ push ခိုင္းတယ္ 

Adrenaline ထိုးမွားရင္
life-threatening hypertension tachycardia arrythymias and myocardial ischamia န့ဲလူနာေသသြားမယ္

Adrenaline ႏွစ္ခါသုံးခါထိုးျပီးမသက္သာရင္ေတာ့
0.5ml of 1:1000 adrenaline ကို500 cc NS ထဲထည့္ျပီး
5ml/kg/hourန့ဲခ်ိတ္ဖု့ိစဥ္းစားရန္ 
သက္သာလာျပီဆိုေဆးေလ်ွာ့ရန္ 
Maximum 1-2 hour ထက္ပိုမခ်ိတ္ရန္အထူးသတိထားရမည္

ကိုယ့္ရ့ဲလက္ထဲလူနာေဆးမတည့္လို့အသက္ဆုံးသြားမွာဟာဆရာဝန
္တိုင္းေၾကာက္တယ္
အ့ဲေၾကာင့္ကိုယ္ေဆးကိုင္ေတာ့မယ္ဆိုတာန့ဲဒီအသက္ကယ္ ေျဖေဆးေတြ ကို လက္ကမ္းမွီေသာေနရာမွာထားထားရန္ 
အထူးသျဖင့္Relieving သြားထိုင္ခ်ိန္ Home visit သြားခ်ိန္
က်ြန္ေတာ္relieving ထိုင္ရင္ ေဆးခန္းဝင္တာန့ဲ အ့ဲေဆးေတြထားေသာေနရာအရင္ေမးတယ္

ေဆြးေႏြးစရာမ်ား
ပုဂလိက ေဆးခန္း ေဆး႐ုံမွာ
လူနာေဆးမတည့္အသက္ကယ္ေဆးထိုးလိုက္ရလို့ ေဆးဖိုးေတြ ျပန္ယူရမလားမယူရဘူးလား 

ဆရာဝန္မရွိေသာအေျခအေန ဆရာမNurse တစ္ေယာက္က လူနာကိုအသက္ကယ္ခ်င္လို့ အ့ဲေဆးေတြ ထိုးမိသြားရင္ လူနာအသက္ရွင္ ျဖစ္ေစမရွင္သည္ျဖစ္ေစ အ့ဲဆရာမ တရားစြဲခံရမလား 

က်ြန္ေတာ့္ေျဖရွင္းနည္းေတာ့ က်ြန္ေတာ့္ေဆးခန္းလာေသာလူနာတိုင္းတစ္ေယာက္ ၂၀၀- ၅၀၀ က်ပ္အပိုေကာက္မယ္ အသက္ကယ္ေဆးအတြက္အာမခံအခမ့ဲကုေပးဖို့အတြက္႐ွင္းျပမယ္
ေဆးမတည့္လူနာမရွိရင္ေတာ့ အ့ဲေငြေတြ န့ဲ ေဆးမတည့္ခ်ိန္ အသုံးဝင္မ့ဲ အသက္ကယ္ပစၥည္းေတြ ဝယ္မယ္
လူနာလည္းအာမခံရသြားသလို ကိုယ္လည္းလူနာေတြ အတြက္ ပစၥည္းပိုစုံျပီးအသက္ကယ္လို့ေကာင္း

ဆရာဝန္မရွိေသာအေျခအေနမွာ ေသခ်ာ train ထားေသာ nurse ကိုေဆးထိုးခြင့္ေပးမယ္ ဘာျဖစ္လည္းဆိုေတာ့ လူနာေတာင္ Epi Pen (0.15 or 0.3mg)န့ဲထိုးဖို႔ခြင့္လြတ္ထားလို႔ပါ