Limited resources နဲ႔ PE ကို ကုခဲ့ရပါတယ္။
2008 ေလာက္ကေပါ့။ ေက်ာင္းၿပီးတာက ၆ ႏွစ္။ Oncall ပဲ။ ကိုယ့္ဂ်ဴတီမဟုတ္တဲ့ Post Admission Day။
OG Ward က အမ်ိဳးသမီးလူနာ။ ရုတ္တရက္ မတ္တတ္ကေန လဲက်သြားတယ္။ Shock ရတယ္။ သူက မိန္းမကိုယ္မွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေနလို႔ ေဆးရံုတက္လိုက္ ဆင္းလိုက္ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့သူ။
ဒါနဲ႔ ဖ်ားနာကုသေဆာင္ ၃ ကို ေခၚလာခဲ့တယ္ေပါ့။ Diagnosis က Acute heart failure ေပါ့။ failure ရဲ ႔ cause ကေတာ့ စဥ္းစားမရေသး - On call ကေတာ့ Cardiomyopathy ထင္တယ္ေပါ့။
လူနာက ပက္လက္ေလး။ ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔။ မဖ်ားဘူးဖူး၊ အသက္ရွဴတာ ေျပာေလာက္ေအာင္ မျမန္ေတာ့ Septicaemia ကေတာ့ သိပ္မျဖစ္နိဳင္။ ECG မွာက Tachycardia နဲ႔။ RV infarct မဟုတ္။ Dobutamine တန္းလန္းနဲ႔။
Heart failure ျဖစ္ခဲ့ရင္ cardiomyopathy က အေကာင္းသားကေန ရုတ္တရက္ Shock မရတန္ရာ။ ရခဲ့ဦးေတာ့ LV failure ဆိုရင္ Orthopnoea ရွိရမွာ- ခုေတာ့ လူနာက ပက္လက္ႀကီး။ ျဖစ္ခ်င္းျဖစ္ရင္ RV failure ပဲ ျဖစ္ရမွာ။ Corpulmonae ေတြဆိုရင္ ပက္လက္အိပ္ေနတာ။ ပက္လက္မအိပ္နိဳင္တဲ့ Cor-pulmonae ဆိုရင္ AECOPD or Ischaemic LV failure ေၾကာင့္ ျဖစ္ရင္ ျဖစ္မယ္။ COPD or IHD မပါဘဲ Pulmonary Hypertension ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ Corpulmonae ဆိုရင္ ပက္လက္အိပ္ေနတတ္တာ။
ဒါနဲ႔ ECG ကို ေသခ်ာၾကည့္ေတာ့ HR >100 နဲ႔ S1Q3T3 ျဖစ္ေနေရာ။ ဒါနဲ႔ PE ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ စထင္ပါတယ္။
Hypoxia ကလည္း မသက္သာ။ ဒီေတာ့ CTPA ရိုက္မယ္ဆိုေတာ့ လူနာက မတတ္နိဳင္။ Echo ကလည္း အဆင္မေျပ။ ထူးပါဘူးဆိုၿပီး LMWH ေလးထည့္ထားရတယ္။ တစ္ရက္ထက္ တစ္ရက္ Hypoxia ေလး သက္သာလာတယ္။ ဒီ Hypoxia Record Chart ေလးနဲ႔ပဲ Combined Clinical Meeting မွာ Awareness ရေအာင္ဆိုၿပီး တင္ခဲ့မိေသး။
ဒီလိုပဲ Limited Resurces ေလးေတြနဲ႔ မွန္းသန္းကုရၿပီး ကံေကာင္းတဲ့သူ တိုက္ဆိုင္တဲ့သူ ရွင္သြားတဲ့သေဘာမ်ိဳးေပါ့ေလ။ CME မွာ ေျပာခဲ့တာေလးကို ျပန္ေျပာပါမယ္။
Clinical Probability ဆိုတာက Well’s Score (Low or intermediate or high probality အေျဖထြက္မယ္) ေပါ့ဗ်ာ။ Clinical Probability နဲ႔ Haemodynaemic State စတြက္ရမယ္။
၁။ Stable လူနာ
Stable + Low Well’s score ဆိုရင္ D-dimer ေဖာက္တယ္။
Stable + Low Well’s score + Negative D-dimer = PE မဟုတ္
Stable + Intermediate or High Well’s score ဆိုရင္ D-dimer မေဖာက္ဘဲ CTPA ဆက္လုပ္တယ္။ CTPA နဲ႔ပဲ Confirmed or Exclude လုပ္တယ္။
၂။ Unstable
Unstable but Not critically ill + Intermediate or High Well’s ဆိုရင္ D-dimer မလုပ္ရဘူး CTPA နဲ႔ Confirmed or Exclude ။ CT ရိုက္လို႔မရရင္ ဒါမွမဟုတ္ Critically ill ျဖစ္ေနရင္ CTPA အစား Echo မွာ RV strain ကို ရွာရတယ္။
အခ်ဳပ္ကေတာ့ D-dimer ကို မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းခ်င္လို႔ သံုးရမွာမို႔ မျဖစ္နိုင္တဲ့ Low Well’s score မွာ သံုးရမွာ။ Well’s က Intermediate or high ဆိုရင္ D-dimer မလုပ္ရဘူး။ Intermediate or high Well’s ဆိုရင္ ရိုက္လို ႔ျဖစ္မျဖစ္အေပၚတည္ၿပီး CTPA or Echo ေရြးခ်ယ္ရတယ္။
https://www.aafp.org/afp/2012/1115/p913.html
https://www.facebook.com/drmaungmaungoo/videos/10155122675556707/
2008 ေလာက္ကေပါ့။ ေက်ာင္းၿပီးတာက ၆ ႏွစ္။ Oncall ပဲ။ ကိုယ့္ဂ်ဴတီမဟုတ္တဲ့ Post Admission Day။
OG Ward က အမ်ိဳးသမီးလူနာ။ ရုတ္တရက္ မတ္တတ္ကေန လဲက်သြားတယ္။ Shock ရတယ္။ သူက မိန္းမကိုယ္မွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေနလို႔ ေဆးရံုတက္လိုက္ ဆင္းလိုက္ ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့သူ။
ဒါနဲ႔ ဖ်ားနာကုသေဆာင္ ၃ ကို ေခၚလာခဲ့တယ္ေပါ့။ Diagnosis က Acute heart failure ေပါ့။ failure ရဲ ႔ cause ကေတာ့ စဥ္းစားမရေသး - On call ကေတာ့ Cardiomyopathy ထင္တယ္ေပါ့။
လူနာက ပက္လက္ေလး။ ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔။ မဖ်ားဘူးဖူး၊ အသက္ရွဴတာ ေျပာေလာက္ေအာင္ မျမန္ေတာ့ Septicaemia ကေတာ့ သိပ္မျဖစ္နိဳင္။ ECG မွာက Tachycardia နဲ႔။ RV infarct မဟုတ္။ Dobutamine တန္းလန္းနဲ႔။
Heart failure ျဖစ္ခဲ့ရင္ cardiomyopathy က အေကာင္းသားကေန ရုတ္တရက္ Shock မရတန္ရာ။ ရခဲ့ဦးေတာ့ LV failure ဆိုရင္ Orthopnoea ရွိရမွာ- ခုေတာ့ လူနာက ပက္လက္ႀကီး။ ျဖစ္ခ်င္းျဖစ္ရင္ RV failure ပဲ ျဖစ္ရမွာ။ Corpulmonae ေတြဆိုရင္ ပက္လက္အိပ္ေနတာ။ ပက္လက္မအိပ္နိဳင္တဲ့ Cor-pulmonae ဆိုရင္ AECOPD or Ischaemic LV failure ေၾကာင့္ ျဖစ္ရင္ ျဖစ္မယ္။ COPD or IHD မပါဘဲ Pulmonary Hypertension ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ Corpulmonae ဆိုရင္ ပက္လက္အိပ္ေနတတ္တာ။
ဒါနဲ႔ ECG ကို ေသခ်ာၾကည့္ေတာ့ HR >100 နဲ႔ S1Q3T3 ျဖစ္ေနေရာ။ ဒါနဲ႔ PE ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ စထင္ပါတယ္။
Hypoxia ကလည္း မသက္သာ။ ဒီေတာ့ CTPA ရိုက္မယ္ဆိုေတာ့ လူနာက မတတ္နိဳင္။ Echo ကလည္း အဆင္မေျပ။ ထူးပါဘူးဆိုၿပီး LMWH ေလးထည့္ထားရတယ္။ တစ္ရက္ထက္ တစ္ရက္ Hypoxia ေလး သက္သာလာတယ္။ ဒီ Hypoxia Record Chart ေလးနဲ႔ပဲ Combined Clinical Meeting မွာ Awareness ရေအာင္ဆိုၿပီး တင္ခဲ့မိေသး။
ဒီလိုပဲ Limited Resurces ေလးေတြနဲ႔ မွန္းသန္းကုရၿပီး ကံေကာင္းတဲ့သူ တိုက္ဆိုင္တဲ့သူ ရွင္သြားတဲ့သေဘာမ်ိဳးေပါ့ေလ။ CME မွာ ေျပာခဲ့တာေလးကို ျပန္ေျပာပါမယ္။
Clinical Probability ဆိုတာက Well’s Score (Low or intermediate or high probality အေျဖထြက္မယ္) ေပါ့ဗ်ာ။ Clinical Probability နဲ႔ Haemodynaemic State စတြက္ရမယ္။
၁။ Stable လူနာ
Stable + Low Well’s score ဆိုရင္ D-dimer ေဖာက္တယ္။
Stable + Low Well’s score + Negative D-dimer = PE မဟုတ္
Stable + Intermediate or High Well’s score ဆိုရင္ D-dimer မေဖာက္ဘဲ CTPA ဆက္လုပ္တယ္။ CTPA နဲ႔ပဲ Confirmed or Exclude လုပ္တယ္။
၂။ Unstable
Unstable but Not critically ill + Intermediate or High Well’s ဆိုရင္ D-dimer မလုပ္ရဘူး CTPA နဲ႔ Confirmed or Exclude ။ CT ရိုက္လို႔မရရင္ ဒါမွမဟုတ္ Critically ill ျဖစ္ေနရင္ CTPA အစား Echo မွာ RV strain ကို ရွာရတယ္။
အခ်ဳပ္ကေတာ့ D-dimer ကို မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းခ်င္လို႔ သံုးရမွာမို႔ မျဖစ္နိုင္တဲ့ Low Well’s score မွာ သံုးရမွာ။ Well’s က Intermediate or high ဆိုရင္ D-dimer မလုပ္ရဘူး။ Intermediate or high Well’s ဆိုရင္ ရိုက္လို ႔ျဖစ္မျဖစ္အေပၚတည္ၿပီး CTPA or Echo ေရြးခ်ယ္ရတယ္။
https://www.aafp.org/afp/2012/1115/p913.html
https://www.facebook.com/drmaungmaungoo/videos/10155122675556707/
No comments:
Post a Comment