ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါႏွင့္ အင္ဆူလင္" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါႏွင့္ အင္ဆူလင္" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...
ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါနှင့် အင်ဆူလင်" တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်...
အမ်ိ ုး အစား ၁ ဆီး ခ်ိ ု
၂ ဆီးခ်ိ ု
အမ်ိ ုးအစား ၁ ဆီး ခ်ိ ုသည္ စေတြ့ကတညး္က ၉၀ ေလာက္က Insulin မရိွ မထုတ္န ိုင္ တာ
ျဖစ္တဲ့ အတြက္insulinကို  တစ္သက္လံုး ထိုး သြား၇မွာျဖစ္သည္ အျမဲ ထိုး၇မည္ျဖစ္သည္
အမ်ိ ုး အစား ၂ ကို ေဆးရံုတက္ရတဲ့ အခါ ေလျဖတ္ လို့ ဖ်ားနာလို့ ခြဲစရာရိွလို့ တစ္ခုခု ေၾကာင့္ တက္ရ
ပါက ေသာက္ေဆး ခဏနားျပီး ထိုး ေဆး ေပး
ေဆးရံု ဆငး္ရင္ ထိုးေဆးနားျပီး
ေသာက္ေဆးမ်ားျဖင့္ သြား၇မည္
=================
သၾကားဓါတ္ သေဘာတရား
အျပင္က ေန စားလိုက္တဲ့ အစာေတြကေန glucose ၇
အူလမ္းေၾကာင္း ကေန စုပ္ယူျပီး ေသြးထဲ ေရာက္
ေသြးထဲက ေန insulin အကူနဲ့ cell ထဲကို glucose ၇ိုက္သြင္းျပီး
စြမ္းအင္ ရဖို့ ျဖစ္တယ္  ပိုေနတာကို liver မွာ ျပန္ သိမ္းတယ္
လိုအပ္ေသာ္ အခါ အသည္းမွာ သိမ္းထားတဲ့ အပိုငး္ေတြကေန
ျပန္ ထုတ္ ေပးတယ္
insulin မ၇ိွတာ ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ မထုတ္ နိုင္တာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္
ထြက္လာတဲ့ insulin ေတြက အာနိ သင္ မရိွတာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္
အဲ့လို အေၿခအေန မွာ ေသြးထဲ သၾကားဓါတ္ ၂၇ာ ေက်ာ္ မ်ားလာနိုင္
ေသြးထဲ သၾကားထဲမ်ားလာရင္ ေသြးေၾကာေတြ ပိတ္ ဆို့မွ ု ျဖစ္ဖို့ အလားအလာ
မ်ားလာနိုင္ ေၿခ ေထာက္ မွာ သြားပိတ္ရင္ ထံု က်င္မယ္ ေၿခ ေထာက္ေတြ ျဖတ္
ျပစ္ရတဲ့ အထိ ျဖစ္တတ္
ဦးေနွာက္မွာ သြားပိတ္ရင္ ေလျဖတ္
နွလံုး မွာသြားပိတ္ရင္ နွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္း နွလံုးေအာင့္
ေက်ာက္ကပ္မွာ သြားပိတ္ရင္ေက်ာက္ကပ္ပ်က္
မ်က္စိ အျမင္လႊာမွာ သြားတဲ့ ေသြးေၾကာထိရင္ မ်က္စိ ကြယ္မယ္
စသျဖင့္ ဆိုးက်ိုးေတြ မ်ားလာပါလိမ့္မယ္
ေသြး ထဲ သၾကားဓါတ္ကို မထိန္း ပါက
 အမ်ိ ုး အစား၂ ဆီး ခ်ိ ုေတြမွာ ေဆး ၃ မ် ိုး ေလာက္နဲ့
ေသြးတြငး္ သၾကားဓါတ္ ထိန္း မရေတာ့ရင္
Insulinနဲ့ ေျပာငး္ ထိန္းရပါတယ္   
အသက္ၾကီးလာေလေလ insulin မထုတ္ နိုင္  2 to 6 percent ပ်က္
ဆီးခ်ိ ု ျဖစ္တာအနွစ္ ၂၀ ရိွေနျပီးဆိုရင္ 2 percent နဲ့ ဘဲ ပ်က္အံုး 40 percent မ၇ိွ
50 percent ကလည္း မရိွေတာ့ရင္ 10percent နဲ့ ေသာက္ေဆးနဲ့ ဘယ္လိုမွ မနုိင္တဲ့ အတြက္
ထိုးေဆး သံုးကို သံုးမွာျဖစ္တယ္ insulin
ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက် ိုးေတြကို ကာကြယ္ ဖို့ အတြက္ insulin ကို ထိုးရမွာျဖစ္ပါတယ္
===========================
ပံုမွန္ range or target အတြင္း ေရာက္ေအာင္ ထိန္း ရမွာ ျဖစ္သည္
fbs 80 to 130 mg/dl
2hpp 180 ေအာက္ ျဖစ္ရမယ္
၃လ တစ္ခါ စစ္ ေသာ Hba1c သည္ 7 percent ေအာက္ျဖစ္ရမယ္
ထိန္း နညး္  ၃ ခုရိွ
========================
၁  အစား အေသာက္နဲ့ ေလ့က်င့္ ခန္း ပံုမွန္ လုပ္  ျပီး ထိန္း
သုိ့ ေသာ္ pancreas က လံု ေလာက္တဲ့ insulin မထုတ္ နိုင္ၿခင္း
ထြက္လာတဲ့ insulin ေတြက အလုပ္ ေကာငး္ ေကာင္း မလုပ္ၿခင္း ျဖစ္မယ္ဆိုရင္
ေသာက္ေဆး ေသာက္ျပီး  insulin ကို cell ထဲကေန ထြက္ ေအာင္ လွ ံု  ့ ေဆာ္ ခိုင္း
အစား အေသာက္ကို ပံုမွန္စားဖို့ လို့အပ္ မ်ားမ်ားစားဖို့ လညး္ မလိုအပ္
မ်ားမ်ားစားလိုက္ျပန္ရင္လညး္ ဆီးခ်ိ ုတက္လာနိုင္သလို
အျပင္ အထန္း ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္လိုက္ရင္လညး္ ဆီးခ်ိ ုအရမ္းက် ၈၀ ေအာက္
၇၀ ေအာက္ က်သြားပါက
အျမန္ ဇြန္း တစ္ဇြန္း ပမာဏ
လက္ ဖက္ရည္ ဇြန္း 5g ၃ ဇြန္း  ၄ ဇြန္း
ဖန္၀ဲ ေရ တစ္၀က္ထည့္ျပီးေသာက္ရန္
ေလ့က်င့္ခန္းနဲ့ အစား အေသာ္ထိန္းတာသည္ ေသာက္ ေဆး ထိုးေဆး  အဆင့္မွာလည္း ဆက္လုပ္သြား၇မည္ျဖစ္သည္
========================
အစား အေသာက္ မထိန္း နိုင္  ေလ့က်င့္ခန္းေတြလည္း မလုပ္နိုင္ သူမ်ားက ေဆးနဲ့ထိန္း
၂ ေသာက္ ေဆးနဲ့ ထိန္း
ေသာက္ေဆး သေဘာတ၇ားက cell ေတြကို ဒုတ္နဲ့ ရိုက္ျပီး insulin ထပ္ထြက္အံုး
ဆို ျပီး  ထုတ္ ခိုင္းေနတာျဖစ္တယ္
metformin   biguanide အုပ္စု   500 mg လာမယ္ 850 mg နဲ့ လာမယ္
၁ ေန ့ ၁ ၾကိမ္  ၂ၾကိမ္ ၃ ၾကိမ္ အမ်ားဆံုး အဲ့ ေလာက္ထိ ေပး တာမ်ိ ုး ၇ိွ
Maximum dose: 2550 mg/day. 2000 mg/day
၅၀၀ mg ဆိုရင္ ၄ လံုး ထက္ပို မေသာက္ရ
850 mg ဆိုရင္ ၂ လံုး ထက္ ပို မေသာက္ရ
gliclazide   sulfonylurea အုပ္စု   Diamicron MR 30 mg
The maximum recommended daily dose is 120 mg 4လံုး အမ်ားဆံုးပါဘဲ  အဲ့ ထက္ပို မေသာက္သင့္ပါ
Sitagliptin 100 mg dipeptidyl peptidase-4 (DPP-4) inhibitors (JANUVIA)
Maximum daily dose is 100 mg
Sitagliptin is a once-daily DPP-4 inhibitor that works by blocking the action of DPP-4, an enzyme which destroys the hormone incretin. Incretins help the body produce more insulin only when it is needed and reduce the amount of glucose being produced by the liver when it is not needed.
ေဆး သံုး မ် ိုး ေလာက္နဲ့ အျမွင့္ ဆံုး တင္ လို့ ထိန္း မရေတာလွ ်င္
ထိုး ေဆး ေျပာငး္ရ
========================
၃ ထိုးေဆးနဲ့ ထိန္း Insulin R N
1 ေန ၁ ၾကိမ္ ထိုးတာ နဲ့ အဆင္မေျပပါက
၁ ေန့ ၂ ၾကိမ္ ထိုး နညး္ ရိွ
စားေဆးေတြက ထမငး္ စားျပီးမွ ေသာက္ရ
ထိုးေဆးေတြက ထမင္း မစားခင္ နာ၇ီ၀က္ၾကိ ု ထိုးရ
insulin အမ် ိုး အစား ၂ မ်ိ ုးရိွ
R
N
G
RN ဆိုတာ၇ိွ


01.စားျပီးရင္ တက္လာတဲ့ သၾကားကို ခ် ဖို့ insulin
စားရင္ တက္လာမယ့္ glucose ကို ထိန္းတဲ့ Insulin
==================================
(peripheral insulin ,bolus insulin , nutritional insulin,regular insulin
conventional insulin)
R ေသကၤတ၇ိွ
ေဆး ထို းျပီး နာရီ ၀က္အတြက္ အစာ စားရတယ္
analog insulin ေနာက္ပိုငး္၀င္လာ rapid acting
အဲဒါက ေဆး ထို းျပီး ၁၀ -၁၅ မိနစ္ ဆို အစာ စားရတယ္

စားစား မစားစားရင္ တက္လာမယ့္ glucose ကို ထိန္းတဲ့ Insulin
==================================
စားရင္တက္လာမယ့္ glucose ကို အပို အလွ ်ံ ေတြကို liver မွာသိမး္တယ္
မစားတဲ့ Liver ကေန glucose ျပန္ ထုတ္ ေပးတယ္
မစားတဲ့ အခ်ိန္ liver က ေန ျပန္ ထြက္လာတဲ့ glucose ကို ထိန္း ဖို့ အတြက္
basal insulin အမ်ားေသာအားျဖင့္ ညဖက္ ထုိးရ
conventional အထဲက Nဆိုတဲ့ insulin ကို ထိုးတာရိွ
စားစား မစားစား တက္လာမယ့္ glucose ကို ထိန္း ဖို့ သံုး
ေနာက္ပိုင္း အသစ္၀င္လာတဲ့ analog ေတြ glagine G ညဖက္ထိုး N ဘဲျဖစ္ျဖစ္
1 ေန့ ၂ ၾကိမ္ထိုးသမားေတြမွာ
r and n နဲ့ ေရာ ထားတာေတြ၇ိွတယ္
rapid acting + long acting ေရာထားတာရိွ

==================================================
ထိုးနညး္
၁ ေန့ ၁ ၾကိမ္ နဲ့ ၁ ေန့ ၂ ၾကိမ္ ေတြက အျပင္မွာ ထုိးတာမ်ားတယ္
၁ ေန ့ ၁ ၾကိမ္ ထိုးနညး္၇ိွမယ္
၁ ေန့ ၂ ၾကိမ္ ထုိးနညး္ရိွမယ္
၁ေန့ ၄ ၾကိမ္ ထိုး နညး္ ၇ိွမယ္   ေဆး၇ံုမွာ ထိုး တာမ်ားတယ္
=========
၁ ေန့ ၁ ၾကိမ္ ထိုးနညး္ တြင္
၁၂ ေန့ဖက္ ေသာက္ေဆး   သံုး မ် ိုး ေသာက္
ညဖက္ ၉ နာရီ ၁၀ နာ၇ီ
basal insulin N သို့ မဟုတ္ G ကို ထိုး
အရင္ အေနွာက္လို့ ေခၚ တယ္
ေခၚတာသိပ္ မၾကိ ုက္ တဲ့ လူလညး္ ရိွ
၉ နာရီ ၁၀ နာ၇ီ
ညဖက္ insulin ထိုး ၁ ၾကိမ္
အစာမစားလညး္ ရတယ္ ထိုးရတယ္
အၾကမ္း ဖ်ငး္ 10 unit ေလာက္နဲ့ စ
.2 unit per kg
eg  60 kg ဆို၇င္ .၂ unit နဲ့ ေျမွာက္လိုက္ ၁၂ unit နဲစ
မနက္ မစာ မစားခင္ ေဖာက္ စစ္ ၾကည့္ လို့
၈၀ နဲ့ ၁၃၀ ၾကား ေရာက္ ရင္ အရင္ ထိုး ေနၾက အတိုငး္ ထိုး
၈၀ ေအာက္ က်ရင္ 2 unit ေလွ ်ာ ့ ထိုး
၁၃၀ အထက္ မ်ားေနရင္ ၂ unit တိုး ထိုး
ထိုး တိုင္း ဆိီး ခ်ိ ုမက်ပါက လိုက္ ညိွ ရမယ္
fbs စစ္လို့ အေျဖ ေပၚ မူတည္ျပီး လိုက္ညိွရမယ္
ည ၉ ၁၀ နားမွာ ၁၀ ထိုးတယ္
မနက္ ၆ နာ၇ီ အေျဖၾကည့္ျပီး
၈၀ ေအာက္ဆို ၂ unit ေလွ ်ာ ့
၈၀နဲံ ၁၃၀ ၾကားဆို ယခင္ အတိုငး္ ထိုးေနၾက အတိုုငး္သြား
၁၃၀ ေက်ာ္ရင္ 2 unit တိုး ထိုး
၃ ၇က္ ေလာက္ ေစာင့္ ၾကည့္ ျပီးမွ အတိုး အေလွ ်ာ့ လုပ္တယ္
၃ရက္ အတြင္း မက်ရင္ 12 12 12 to 14 14 14 တိုးၾကည့္တယ္
မက်ေသးရင္ ၃၇က္ အတြင္း မက်ေသး၇င္ 16 16 16 တိုး
အဲ့လို နညး္နဲ့ တိုးသြားလို့ ရ
အမ်ားဆံုး 50 unit အထိ တိုးသြားလို့ ရ
50 unit အထိ တိုးလို့ ဆီး ခ်ိ ု မက်ရင္
၁ ေန့ ၂ ၾကိမ္ ထိုး စနစ္ကို ေျပာငး္

ေဆး ပံုမွ ေသာက္ ပံုမွန္ ထိုးလို့ တက္ေနရင္
မနက္ခင္း ဆီး ခ်ိ ုး တက္ေန တတ္တယ္
သၾကား မစားဘဲ တတ္ တာသည္ အသည္းကေန ျပန္ ထုတ္ ေပးလို့ တတ္တာျဖစ္

==============
၁ ေန့2  ၾကိမ္ ထိုးနညး္ ကို
၁ ေန့ ကို ၁ ၾကိမ္ ထိုးနညး္နဲ 50 unit အထိ ေဆး မတိုးရင္ စမယ္
၁ ေန့ ၄ ၾကိမ္ ထိုး စနစ္ ကေန ေအာက္ ခ် ၿခင္တဲ့ ေဆးရံုကေန ဆငး္မယ့္ လူနာေတြကို
အၾကိမ္ ေရ နညး္ဖို့ အတြက္ ေျပာငး္ေပးတာမ် ိုးလညး္ ၇ိွမယ္
၆နာရီမနက္စာ မစာခင္  နာ၇ီ ၀က္ ၾက ိ ုတင္ ထိုး
၆နာရီညေနစာ မစားခင္ နာရီ၀က္ၾကိ ုတင္ ထိုး
အေရာ insulin mix tard company နာမည္
အေရာ insulin နဲ့ စ
30 70   mixtard 30
insu nova 30
နွစ္မ် ိုးပါတယ္
R လို ေခၚတဲ့ အခု ထိုး အခုက်တဲ့ ေဆး
အခု ထမငး္စား အခုထိုး အခု နာ၇ီ၀က္အတြင္း က်တဲ့ ေဆး
၆ နာ၇ီ ခံတယ္
Nဆိုတာ ညထိုး ၉ နာရီ ၁၀ နာရီ ထိုးတာ
၁၂ နာ၇ီခံတယ္
R and N ကို ေပါငး္ထားတာ ၁ ေန့ ၂ ၾကိမ္ ထိုး စနစ္ က
Novomix insulin
၆နာရီ မနက္စာ မစားခင္ နာရီ ၀က္
တစ္ခါ ထိုး မယ္
ညေန၆နာ၇ီ  အစာ မစားခင္ နာရီ၀က္
တစ္ခါ ထိုး မယ္
မစားခင္ နာရီ ၀က္ၾကိ ုထုိးရတယ္
မစားခင္ ေသြး ေဖာက္ မယ္
နာရီ၀က္ ၾက ိုတင္ ေဆးကို ထုိးမယ္
နာရီ၀က္ၾကာရင္ စား
ေဖာက္ ထိုး စား ဆို ျပီးအလြယ္မွတ္
.5 unit /kg နဲ့ သြား
eg 60 kg ဆိုရင္ 30 unit ရမယ္
မနက္၆ ကို ၂၀  မနက္ သံုး ပံု ၂ ပံု
ေနလည္ ၁၂ ကို ၁၀   သံုးပံု ၁ ပံု
အဲ့ မွာလညး္ ျပန္ ညိွရတာ၇ိွ
မနက္ တက္ရင္ မနက္ကို တိုးတယ္
ေနလည္တက္ရင္ ေနလည္ကို တိုးတယ္ ဆိုတာမွားတယ္
မနက္ ၆ နာ၇ီမွာ ထိုးတယ္ ဆိုရင္
R က 6 နာ၇ီ ခံတဲ့ အတြက္ ေနလည္၁၂ နာရီအထိ သြားမယ္
N က ၁၂ နာ၇ီ ခံတဲ့ အတြက္  ညေန၆ နာ၇ီ အထိသြားမယ္
ဒါ ေၾကာင့္ မို့ မနက္ insulin အေျဖက
ေန့လည္စာ မစာခင္ နဲ့ ညေနစာ မစားခင္နဲ့ သက္ဆိုင္တယ္
ေန့လည္စာ မစာခင္ အေျဖ
့ ညေနစာ မစားခင္အေျဖ ကို ၾကည့္
အတိုးအေလွ ်ာ့ ကိုလညး္
ေန့လည္စာ မစာခင္ နဲ့ ညေနစာ မစားခင္မွာ သြားျပင္ဆင္ရမယ္
၁၄၀ နဲ့ ၁၈၀  ၾကားမွာ ရိွရမယ္
မ၇ိွဘူးဆို၇င္
၁၈၀ အထက္ ေက်ာ္ေနမယ္ဆိုရင္
 မနက္ insulin ကို တိုးရမယ္
၁၄၀ ထက္ နညး္ေနမယ္ဆုိ၇င္
မနက္ Insulin ကို ေလွ ်ာ့ ရမယ္
မနက္ Insulin အတိုး အေလွ ်ာ့ သည္
ေနလည္စာ မစားခင္
ညေနစာ မစားခင္နဲ့
တိုငး္တာမွ ု ရ လဒ္နဲ့ သက္ဆိုင္တယ္
ဒါေၾကာင့္ ညေန တက္ရင္  မနက္ကို တိုးရမယ္
ေနလည္တက္ရင္လညး္ မနက္ကို ဘဲတိုးရမယ္
မနက္ ၆ နာရီ နဲ့ ညေန ၆ နာရီ အတြင္း အတက္ အက်ကို
ညိွ ၿခင္ရင္ 
မနက္ကို ဘဲ ညိွယူရမည္
၁၄၀ နဲ့ ၁၈၀ ၾကား ျဖစ္ရမယ္ မ်ားေန၇င္ insulin ကို တိုးမယ္
နညး္ေနရင္ Insulin ကို ေလွ ်ာ့မယ္ 2 unit
2 unit အတိုးအေလွ ်ာ့ကို ၃ ရက္ေလာက္ ေစာင့္ၾကည့္ျပီးမွ
အတိုးအေလွ ်ာ လုပ္တယ္
မနက္ ထိုး တာ ေကာငး္ မေကာင္း  ေန့လည္နဲ့ ညေန ကို ၾကည့္
၈၀နဲ၁၃၀ၾကား ၀င္ ၇င္ ဒီ အတိုင္း ဆက္ထိုး
တက္ေနရင္  မနက္ကို တိုး ပါ 
က်ေနရင္ မနက္ကိုေလွ ်ာ့ပါ
ညေန၆ နာ၇ီ ထိုးတာ ေကာင္း မေကာင္းကိုၾကည့္ၿခင္ရင္
ညအိပ္ ခါနီး၁၂နာရီ နဲ့ ေနာက္ တေန့ မနက္၆ နာရီကို ၾကည့္ပါ
မနက္မွာ တက္ေန ရင္ ေနလည္၆နာ၇ီ Insulin ကို ေလွ ်ာ့မယ္
ပံုမွန္၈၀နဲ့ ၁၄၀ ၾကားဆို ပံုမွန္ အတိုငး္သြား
တိုးေနရင္ ေနလည္၆ နာရီ ထိုးတာေလွ ်ာ့ ေပး
မနက္တက္ေနရင္ မနက္ကို မတိုးနဲ့
ညေနတက္ေနရင္ ညေန မတိုးပါနဲ့
လံုး၀ မွားတယ္
မနက္တက္ရင္ ညေနတိုး
ညေနတက္ရင္ မနက္တိုး
===============
၁ ေန့ ၄ ၾကိမ္ ထိုး နညး္
စားေသာက္မမွန္
စားေသာက္မ်ား ပမာဏမ်ား
အစာအတြက္ လိုအပ္ေသာ insulin ထိုး ေပး
၆နာ၇ီ မနက္စာ မစားခင္ ၁ ၾကိမ္
၁၂နာရီ ေ့နလည္စာ မစားခင္ ၁ ၾကိမ္
ညေန ၆ နာ၇ီ ညစာ မစားမွီ ၁ ၾကိမ္
အကယ္ ၍  ေနလည္စာ မစားရင္ ေန လည္စာအတြက္
insulin ထိုး၇န္ မလို
အစာ မစားရင္ အဲ့ အတြက္ ထိုးစရာ မလို
ညပိုင္းက် basal insulin 12 နာရီ ထိုး
=========================
side effect ဆိုးက်ိ ုးေတြ
ေသြး ခ်ိ ုအက် လြန္ၿခင္း 
-insulin ပို ထိုးမိၿခင္း
-စားပံုမွန္ မစားၿခင္း
-ေနမေကာင္းလို့ ပ်ိ ု့အန့္လို့ မစားနိုင္ၿခင္း
ေသြး ခ်ိ ု့တအားက်လာရင္ ေဖာ္ျပေလ့ရိွတာက
မၾကာမၾကာဆာ
ေခြ ်း ေစး ျပန္
ကတုန္ကယင္ ျဖစ္
ေခါငး္မူး
သတိလစ္
ရင္တုန္
တကယ္ က် တာ ေသခ်ာဖို့ ျမန္ျမန္ ေဖာက္စစ္လိုက္လို့ ၇၀ ေအာက္ ေရာက္ခဲ့၇င္
ေသြးခ်ိ ုကို ျမန္ျမန္ ျပန္ ျဖည့္ရမယ္
ျပီးရင္ဆက္ထိန္း၇မယ္ ပံုမွန္ အတိုင္းရိွေနေအာင္
သၾကား လက္ဖက္ရည္ ဇြန္းနဲ့ ၃ ဇြန္း ၄ ဇြန္း ေရတစ္၀က္ထည့္  ေသာက္
သို့ မဟုတ္ သၾကားလံုး
သို ့ မဟုတ္  အခ်ိ ုရည္၁ခြက္ေသာက္ glucose ခ်က္ခ်ငး္စား
၁၅ မိနစ္ အၾကာ ျပန္ တိုိငး္  က်ေနရင္ ေနာက္ထပ္ ထပ္ စားေပးရ
၁၅ မိနစ္ အၾကာ ျပန္ တိုိငး္  က်ေနရင္ ေနာက္ထပ္ ထပ္ စားေပးရ
ဆက္လက္က်ဆငး္ေနပါက ေဆး၇ံု  ေဆးခန္းသြား ခ်က္ခ်ငး္
စားလိုက္လို့ 70mg/dl အထက္ တက္သြား၇င္
ဆက္ ထိန္းဖို့ အတြက္ ပါမုန္ ့ ဘီ စကစ္ ေတြ ဆက္စားေပးရ
==============
ကိုယ္ အေလး ခ်ိန္ တက္
-insulin ထိုးေလ ဆာေလ စားေလ ၀ေလ
ပံုမွန္ ေလ့က်င့္ခန္း ျပန္ လုပ္
==============
ေဆး ထိုးေနရာပိုး၀င္ အနာျဖစ္
အဆီဖု ခဲမ်ားျဖစ္
===============================
ထိုးနညး္ ထားသိုနည္း
ထိုးေတာမယ္ ဆို၇င္
လက္ကို အရက္ျပန္ နဲ့ အ၇င္ေဆး
လက္ေမာင္ း ေပါင္  ဗိုက္ တစ္၀ိုက္ ခ်က္ တစ္၀ိုက္
တလွည့္ဆီ ထိုး
ေအး၇င္ ထုိး၇င္ နာ
ထိုးမယ္ အသားကို ဆြဲ
၀ရင္ 90 degree ထိုး
ပိန္ရင္ 45 degree ထိုး
ေဆးကို ေရခဲေသတၱာ ထဲမွာ ထား
မေဖာက္ရေသးရင္ ေရခဲေသတၱာမွာထား
ခဲေသာ အထပ္မွာ မထားရ ေအး၇ံုေလာက္ေနရာမွာထား
ေဖာက္ျပီးသြား၇င္ အျပင္မွာထား 26 degree 1 လ ထားနိုင္
ပူလြန္းေသာေနရာမွာ မထားရ
ေအးလြန္းေသာ insulin ကို မထိုးရ
အခန္း အပူ အခ်ိန္ အထိ ေနြး ေအာင္ ေစာ့င္
အနာသက္သာေစ၇န္ ျဖစ္သည္
ေအးရင္ ထုိးရင္ နာသည္
expired date အျမဲစစ္
မသံုး ေသးရင္ ၄၂၇က္ခံတယ္
pan ဆို၇င္ 2 ပတ္ နဲ့ ၄ ပတ္ ခံ
ထိုးတဲ့ ပုလငး္ သန့္ မသန့္ အျမဲ စစ္ ျပီးမွ ထိုး
expired date ၾကည့္ျပီးမွ ထိုးဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါႏွင့္_အင္ဆူလင္.mp4
https://drive.google.com/file/d/19bZgmWLidS0vV8mQgLhBdb664dFRMa4L/view?usp=sharing
insulin ထိုး ေန ေသာ သူမ်ား သိရိွရမည္ နညး္မ်ား
https://www.facebook.com/HealthcareOnlineAdvice/posts/2490762811245867
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/466790374022844/

က်န္းမာထက္ျမက္ရင္ေသြးအတြက္" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္..

"က်န္းမာထက္ျမက္ရင္ေသြးအတြက္" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္..
"ကျန်းမာထက်မြက်ရင်သွေးအတွက်" တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်..
က်န္းမာထက္ျမက္ရင္ေသြးအတြက္.mp4
https://drive.google.com/file/d/1vMG1QPEB3baQaOd5Ry_tUkD2iDAcgMCw/view?usp=sharing
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/609607903112645/

မိသားစုက်န္းမာဖို႔ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳကာကြယ္စို႔” တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...

မိသားစုက်န္းမာဖို႔ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳကာကြယ္စို႔” တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...
မိသားစုကျန်းမာဖို့ဆီးချိုသွေးချိုကာကွယ်စို့” တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်...
ဆီးခ်ိ ုျဖစ္ရင္ ျပ ေသာ လကၡာမ်ား
ေရမ်ားမ်ား ေသာက္  ေသမ်ားမ်ား ေပါက္
ပင္ပန္းနြမ္းနယ္
ယားယံၿခငး္
ဆီး ခ်ိ ု ထိန္းရန္
fbs ည၁၀ နာရီေနာက္ပိုင္း မစားဘဲ မနက္ ၆ နာရီတိုငး္ ပါ က 126 mg/dl မေက်ာ္ ရ  ေအာက္မွာရိွရ
2hpp ထမင္းစားျပီး ၂နာရီ တိုငး္ ၁၈၀ မေက်ာ္ ရ ၁၈၀ ေအာက္မွာ ရိွရ
HBA1c သံုး လ တစ္ခါ စစ္ ေဆး မွ ုသည္ 7 percent ေအာက္သို့ ေရာက္ေနရမယ္
အစားအေသာက္နဲ့
ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္ လုပ္ ျပီးထိန္းရန္ လို့
တစ္ရက္ကို 30 min လုပ္ရန္ လိုအပ္
လုပ္ ေသာ အခါ  ေခြ ်း ထြက္ ေသာ aerobic ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိ ုး ျဖစ္ရမည္
အဆီဓါတ္ ကို ထိန္းရန္ လိုအပ္
ထို ့ သို့ အစား အေသာက္ နဲ့
အေန အထိုင္ ေျပာငး္ လဲ နိုင္ရင္ ဆီးခ်ိ ုေပ်ာက္ဖို့  အလား အလာ မ်ားသလို
ထိန္း ခ် ုပ္မွ ုရပါက ေဆး မ်ား လံုး၀ မေသာက္ရန္ အလာအလာ ရိွနိုင္ သလို
ေဆး မ်ား ေလွ်ာ့ ေပါ့ သံုးနိုင္ ဖို့ အလာ အလာလညး္ ၇ိွလာနိုင္
လူ ထု မွာ ၁၀ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ကရိွနိုင္တဲ့ အရာျဖစ္
ကာကြယ္နိုင္ ေသာ အရာ ျဖစ္ သလို
ပို မို မဆိုးရႊာေအာင္ ထိန္း လို့ လညး္ ရ နိုင္ ေသာ အရာ ျဖစ္ သည္
ကာကြယ္ဖို့ အတြက္ စေပးတဲ့ အခါ 3 မ်ိ ုး၇ိွ
အမ်ားစု က metformin နဲ့ သြား
က်န္တဲ့ ၂ ခုက acarbose နဲ့ pioglitazone
ဆီ း ခ်ိ ုရဲ့ ေနာက္ ဆက္တြဲ ေရာ ဂါ ေတြ ျဖစ္တဲ့
ေသြးေၾကာက်ဥ္းတာ  ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္တာ ေလ ျဖတ္ တာ စသျဖင့္ ကာကြယ္နုိင္
အသက္ ၄၅ ေက်ာ္ လာရင္ စစ္သင့္တယ္ ေသြး ခ်ိ ု ဓါတ္ ကို
ဆက္ လက္ နား ေထာင္ရန္
https://drive.google.com/file/d/1AyouCiq2875BiVQW7GyZM-WQSCUrBm1l/view?usp=sharing
https://www.facebook.com/myanmardiabetes/videos/430444731199549/

ဆီးခ်ိဳလူနာမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးျခင္း" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...

ဆီးခ်ိဳလူနာမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးျခင္း တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...
"ဆီးချိုလူနာများနှင့်ဆွေးနွေးခြင်း" တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်...
"ဆီးခ်ိဳလူနာမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးျခင္း" တိုက္႐ိုက္ Live အစီအစဉ္...
ဆီ း ခ်ိ ုး ၁ ၂ 
ေသြး ခ်ိ ုထိန္း
fbs   ည၁၀ နာ၇ီ ေနာက္ပိုငး္ မစားဘဲ မနက္ ၆ နာ၇ီစစ္ ၁၂၀ ၁၃၀ ေအာက္ရိွရမယ္
rbs 2hpp  ထမင္းစားျပီး ၂ နာရီတိုင္း စစ္  ၁၈၀ ေအာက္ရိွ၇မယ္
၈၀ ေအာက္ ၅၀ ၆၀ ေအာက္ဆုိရင္ သၾကားဓါတ္ က်ဆငး္ တာျဖစ္တယ္
သၾကား tea spoon နဲ့ ၁ ဇြန္းမွာ 5 g ပါ တယ္ 3 ဇြန္း  ၄ ဇြန္း ေလာက္ ေရ ဖန္ခြက္ တစ္၀က္ ထည့္ျပီး
ေသာက္ပါ
မ်ားလာတာတို့ ထိန္း ခ် ုပ္မ ရတာတို့ ဆုိရင္
ေဆး ထိန္းညိွ မွ ုအတုိး အေလွ ်ာ့  မ်ား ေန ေဆး တိုး 
ရမလား အစား အေသာက္ နဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းနဲ့  ေလ ွ်ာ ့ မလား  
စား ေသာက္နဲ့ ေလ့က်င့္ ခန္း ပံုမွန္ လုပ္ရင္   သၾကား ဘယ္ေလာက္က် မလဲ
ေဆး ဘယ္ေလာက္ နဲ့ ဘယ္ နွစ္ ၾကိ မ္တိုး မလဲ ေလွ ်ာ့ မလဲ ဆိုတာ ခ်င့္ခ်ိန္ျပီး
သၾကားဓါတ္ကို  fbs 130 ေအာက္ 2hpp 180 ေအာက္ အတြင္း ေရာက္ေအာင္ လုပ္ရမည္ ျဖစ္သည္
ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ ဆီး ခ်ိ ုသည္ စားျပီး ၁နာရီ ၁၄၀ ေအာက္  စားျပီး ၂ နာ၇ီ သည္ ၁၂၀ ေအာက္ ၇ိွရ
ကိုယ္ ၀န္ ေဆာင္ဆိီးခ်ိ ုသည္ ကေလးထြားတတ္ ေစာေမြးတတ္
သားပ်က္ သားေလွ ်ာ ျဖစ္တတ္ 
hba 1c သံုးလ တစ္ခါ စစ္ ၇ ေအာက္  မွာ ရိွရမယ္
၇ ေက်ာ္ရင္ မေကာင္း
4.5 to 5.6 normal
ဆက္ လက္ ဖတ္ ရွုရန္  video ေဒါငး္၇န္
https://drive.google.com/file/d/1g2AviFs4_2ySZpFBXXBEtTk1UCVM16LV/view?usp=sharing
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/435668860660480/

ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းလြန္းတဲ့ တို႔ေဆး (သို႔) KATAMINE အေၾကာင္း လူတိုင္းသိေအာင္ မွ်ေဝေပးၾကပါ

Sue | November 27, 2019 | ရသစံု | No Comments

တို့ေဆး(Ketamine) ဟု လူေျပာမ်ားေနေသာ္လည္း အမွန္မွာ အထူးျပဳလုပ္ထားသည့္ အပ္အေသးစားက ေလးျဖင့္ လူကိုယ္တြင္းသို့ လၽွက္တပ်က္ ထိုးသြင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ျခင္းကိုက္သလို စစ္ကနဲ႔ စူးရွနာက်င္သြားမည္၊ ဌင္းေဆးအသားတြင္း ၀င္သြားသည္ႏွင့္ စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္းမွာ မူးေဝလာမည္-အျမင္အာ႐ုံေဝး၀ါးကာ သတိလြတ္သြားမည္ ထိုအခ်ိန္မွာ သင့္ကိုအနားမွာ အလိုက္သင့္တြဲေခၚသူေနာက္ပါသြားရတာပါ။သည္ေဆးဝါ့းေတြကေတာ့ တရား၀င္ ေဆးဝါး မဟုတ္ပါ။

ခြဲစိတ္ရာမွာ သုံးတဲ့သူ ေမ့ေဆးအမ်ိဳးစား ေတြ date of rape သည့္ မိန္းခေလးမ်ားအား ေဆးခတ္ မုဒိန္းက်င့္နိုင္ေသာတားျမစ္ မူးရစ္ထုံထိုင္း ေဆး ေတြကို မ်ားေသာအားျဖင့္သုံးၾကသည္။အဆိုပါေဆးဝါးေတြဟာ အမွုန္႔-အဆီ-အရည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးထုတ္လုပ္ၿပီး ဒုစရိုက္သမားမ်ား သုံးေနၾက သည္၊ သူအဆက္သြယ္သြယ္နဲ႔ ရွာရပါတယ္ မူးရစ္ေဆးဝါးရွာရသည္ထက္ ေလာက္ မခက္လွပါ၊ ရန္ကုန္တြင္ကား အဌားယဥ္ေမာင္းသူ -ဇိမ္းခမ္းနဲ႔ ကြမ္းယာဆိုင္ေတြမွာပင္ မ်က္မွန္းတန္းမိလၽွင္အလြယ္တကူ၀ယ္ရနိုင္၏။

တို့ေဆးမ်ားကို ဒုစရိုက္ေလာကသားမ်ား သုံးျပဳေနပုံ

ဥပမာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ့ကိုစေရာက္လာၿပီး နိုက္ကလပ္လိုေနရာမ်ိဳးအားတဦးတည္း တေယာက္ထဲ သြားမိသူေတြ အမ်ားဆုံး ခံရသည္၊ ညကပြဲ႐ုံမွာ သားေကာင္ရွာသူ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္တြဲကမိရင္ ရင္းႏွီးၾက-အတူေသာက္ၿပီးရင္ ေကာင္မေလးက “အကိုေနာက္လိုက္ခဲ့မယ္ေနာ္” ဟုေျပာကာ လူရွင္းသည့္ တည္းခိုခန္းတြင္းေရာက္သြားသည့္အခါအမ်ိဳးသားအား ေရခ်ိဳးခိုင္း ပါလိမ့္မယ္။အတူခ်ိဳးမယ္ဆိုလည္းလိုက္မည္မဟုတ္ပါ၊

မိန္းခေလးေရခ်ိဳးသည့္အလွည့္တြင္ သူမဖြတ္ယူ လာသည့္ ေဆးအဆီရည္ပုလင္းေလးတြင္းမွ ေဆးရည္စက္မ်ားကို လက္ဝါးေပၚထည့္၍ သူမရင္သားေပၚမွာ လိမ္းထားပါေလသည္၊ဒါအျပင္ ဘီယာခြတ္အတြင္းမွာလည္ူ အစက္ခ်ထားတတ္သည္။ကုတင္ေပၚအိပ္တဲ့ၾကတဲ့အခါ မွာ သာမန္နဲ႔မတူတဲ့ လိုက္ေလၽွာမွုေပးၿပီး သူမရင္သားကို ေယာက္က်ားေလးမ်က္ႏွာေပၚကပ္ရင္းျမဴဆြယ္မည္၊မူးေနတဲ့ငနဲကေတာ့သိတဲ့အတိုင္း…ရင္သားေတြကို လၽွာျဖင့္လၽွက္သည့္ျဖစ္ေစ ပါးစပ္ျဖင့္စုတ္သည္ျဖစ္ေစ ေဆးရည္အဆီမွာ အမ်ိဳးသား ပါစပ္တြင္း၀င္သြားၿပီးေနာက္မိနစ္ပိုင္းအတြင္ ေခါင္းတြင္းခ်ာခ်ာလည္၍ အိပ္ေမာၾကသြား ပါလိမ့္မယ္။

ဒီေဆးဟာ သုံးေလးနာရီေလာက္ သတိလစ္သြားေစနိုင္သျဖင့္၊ နိုးလာလၽွင္ေတာ့ အတြင္းခံ ေဘာင္း ဘီသာက်န္ပါလိမ့္မည္။ သင္မွာတန္ဘို းရွိတဲ့ အရာအားလုံးဇိမ္နဲ႔ေမြေႏွာက္ယူသြားပါၿပီ။ေနာက္သုံးတဲ့တနည္းက အေငြ႕ပါ -ေရေမြးဆပ္ျပာ အစရွိတဲ့ ႐ူရွိုက္မည့္ ပစၥည္းေတြမွာ အသင့္လုပ္ထားၾကသည္၊ သားေကာင္ေတြကေတာ့ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာတဲ့အိမ္မွာ တေယာက္ထဲ ေနတဲ့လူႀကီးေတြ မိသားစုအျပင္ေရာက္ေနၾကတုံး ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ၀တ္ၿပီး အေရာင္း စာေရး မ်ားကဲ့သို့ ဟန္ေဆာင္ရင္း ေဖၚရည္စြာ ဆက္ဆံလၽွက္အိမ္တြင္းသို့၀င္ဘို့ႀကိဳးစားပါလိမ့္မည္။

ႏွစ္ေယာက္သုံးေယာက္ အုပ္စုလိုက္ လုပ္ၾကသတဲ့ အလွပစၥည္း အေရာင္းေၾကာ္ျငာပုံစံနဲ႔၀င္ၿပီး ေရေမႊး(သို့ )ဆပ္ျပာအား လူႀကီးေရာ အိမ္ေဖၚပါ မည္းမၽွအနံ့ေကာင္းေၾကာင္း နမ္းၾကည့္ခိုင္း တဲ့အခါ မူးေျဝပီး ေမ့သြားေရာ၊အဲဒိေတာ့မွ တအိမ္လုံးမွာရွိတဲ့ အဖိုးတန္ပစၥည္းေတြ ေအးေဆးယူ သြားၾကမည္။

ယခုျပည္တြင္းမ်ာအမ်ားဆုံးသုံးေနတာ တို့ေဆးဆိုၿပီး ေ၇ႊေတြဆင္ထားတဲ့ သူေတြ ခေလးေတြ ကို အနားကပ္ၿပီး ေဆးထည့္ထားတဲ့ အပ္နဲ႔ပုတ္ထိုးျခင္း လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ ခံရတဲ့သူက အဆိုပါမူး ရစ္ ေဆး အသားတြင္းေရာက္သည္အခါ ခ်က္ခ်င္း ေဆးရွိန္တက္လာလို့ ယိုင္လည္းေခြက် သြားနိုင္ ၏၊ ဘာမွမသိေတာ့ေအာင္ ေမၽွာသြားၿပီး ကိုယ္အတြင္း ပိုင္းႂကြက္သားမ်ား လွုပ္မရ ေအာင္ထုံေန ပါသည္။

အမ်ားဆုံးသုံးေနသည့္ ေဆးဝါးမ်ား

Ketamine ကို အေမရိကတြင္ လူမ်ားႏွင့္ တိရိစၧာန္မ်ား အတြက္ ေမ့ေဆး တစ္မ်ိဳး အျဖစ္ တရား၀င္ သုံးစြဲၾက သည္။ သို့ေသာ္ ဥေရာပႏွင့္ မကၠစီကိုတို့တြင္ အိပ္မေပ်ာ္သည့္ ေရာဂါမ်ား အတြက္ ေသာက္ရန္ ညႊန္ေလ့ရွိၿပီး ခြဲစိတ္ရာတြင္ ေမ့ေဆး အျဖစ္လည္း တရား၀င္ အသုံးျပဳ တတ္ၾကသည္။တိရစၧာန္မ်ားတြင္ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳ ၾကသည္။ တိရိစၧာန္ ေဆးခန္းမ်ားရွိ Ketamine ေဆးမ်ားအား မၾကာခဏ လုယက္ ခံၾကရေၾကာင္း သိရသည္။ေဆးခတ္ ခံရခ်ိန္ႏွင့္ ေဆးအာနိသင္ ပ်ယ္ခ်ိန္အၾကားမွ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားအား မမွတ္မိျခင္း ေသြးေပါင္ခ်ိန္ က်ျခင္း အိပ္ခ်င္လာျခင္း ႂကြက္သားမ်ား အားေလၽွာ့ လာျခင္း သို့မဟုတ္ ႂကြက္သားမ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ျခင္း အရက္မူး သကဲ့သို့ ျဖစ္ျခင္း မအီမသာႏွင့္ ပ်ိဳ့ခ်င္ အန္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ျခင္း စကား မေျပာနိုင္ေတာ့ျခင္း လွုပ္ရွားရန္ ခက္ခဲလာျခင္း အသိစိတ္ ေပ်ာက္ဆုံးျခင္း ဇေဝဇ၀ါ ျဖစ္ျခင္း အျမင္ ေ၀၀ါးလာျခင္း မူးေျဝခင္း အစာအိမ္ မအီမသာ ျဖစ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

GHB ၏ အာနိသင္မ်ား

အာ႐ုံ စူးစိုက္နိုင္မွု ေလၽွာ့က်ျခင္း အိပ္ခ်င္မူးတူး ျဖစ္ျခင္း မူးေျဝခင္း မအီမသာႏွင့္ ပ်ိဳ့ခ်င္ အန္ခ်င္ စိတ္ျဖစ္ျခင္း အျမင္ေ၀၀ါးလာျခင္း သတိလစ္ျခင္း ေလျဖတ္သကဲ့သို့ ျဖစ္ျခင္း ေဆးခတ္ခံ ရခ်ိန္ႏွင့္ ေဆးအာနိသင္ ပ်ယ္ခ်ိန္အၾကားမွ အျဖစ္အပ်က္မ်ားအား မမွတ္မိျခင္း အသက္ရွူရန္ ခက္ခဲျခင္း တုန္တုန္ ယင္ယင္ျဖစ္ျခင္း ေခၽြးထြက္ျခင္း ေအာ့အန္ျခင္း ႏွလုံးခုန္ႏွုန္း ေႏွးေကြးျခင္း အိပ္မက္ကဲ့သို့ ခံစားရျခင္း သတိေမ့ေျမာျခင္း (ဦးေႏွာက္အလုပ္ ရပ္ဆိုင္းျခင္း – coma) ေသဆုံးျခင္း

KETAMINE ၏ အာနိသင္မ်ား

စိတ္အာ႐ုံ ေခ်ာက္ျခားျခင္း အခ်ိန္ႏွင့္ အမွတ္အသား မ်ားအား မွတ္သားနိုင္စြမ္း ေပ်ာက္ဆုံးျခင္း အျမင္ႏွင့္ အၾကား အာ႐ုံမ်ား မမွန္မကန္ ျဖစ္လာျခင္း မိမိကိုယ္ကို မထိန္းသိမ္းနိုင္ဟု ခံစားလာရျခင္း လွုပ္ရွား နိုင္စြမ္းအား ထိခိုက္လာျခင္း အသက္ရွူရန္ ခက္ခဲလာျခင္း အူတက္ေအာင္ရယ္ျခင္း ေအာ့အန္ျခင္း ခႏၶာကိုယ္ ထိေတြ႕ ခံစားနိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ျခင္း မွတ္ဉာဏ္ ထိခိုက္ျခင္း အိပ္မက္ကဲ့သို့ ခံစားရျခင္း ထုံထိုင္းျခင္း လွုပ္ရွားမွုအား ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ထိန္းနိုင္စြမ္း ေပ်ာက္ဆုံးျခင္း အမူအရာ ၾကမ္းတမ္းလာျခင္း မ်ားျဖစ္ပါသည္။ႀကိဳတင္၍ ကာကြယ္ဘို့ဆိုသည္မွာ အနီးပါတ္၀န္က်င္မွ လူစိမ္းမ်ားက္ို အခါမလပ္ သတိျဖင့္ ေစာင့္ၾက ည့္ရမည့္ အျပင္ အသြားအလာကို တဦးတေယာက္ထဲသြားမည့္အစား အေဖၚႏွင့္ သြားလာရပါမည္၊ ခေလးမ်ားအား တဦးတည္း မိမိမ်က္ေစ့ေအာက္မွ နာရီပိုင္းမိနစ္ပိုင္ းသြား ရမည့္ ေနရာမ်ားအား မလႊတ္မိေစရန္ လိုပါသည္။ေခတ္ပ်က္ ကာလတြင္ မသမာသူမ်ား-ဒုစရိုက္သမားမ်ား လူယုတ္မာမ်ား ေပါသည္ထက္ေပါ လာၿပီျဖစ္၍ သြားသတိ-စားသတိ-ေနသတိ ရွိနိုင္ၾကပါေစ။

Source : Ko Tin Aung’s Facebook

Rove beetle (Paederus dermatitis or dermatitis linear - DL)

Rove beetle (Paederus dermatitis or dermatitis linear - DL)
................……………………………………….…
Rove beetle : ျမန္မာအေခၚ မီးပိုးေကာင္ေပါ႔. အခုတေလာ outbreak ေတြျမန္မာျပည္မွာအျဖစ္မ်ားလာလို႔ chat box ကေနေၾကာက္ၿပီး အကူအညီေတာင္းလာၾကတာနဲ႔ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေလးေတြ သိသင့္သိထိုက္တဲ့အရာေလးေတြကို knowledge အေနနဲ႔ေရးတင္ေပးလိုက္ပါတယ္. မိမိကိုယ္တိုင္လဲ infected တႀကိမ္ျဖစ္ဖူးေတာ့ ေရာင္ရမ္းနာက်င္တာကိုကိုယ္ခ်င္းစာမိတယ္.... အထူးသျဖင့္မိန္းခေလးေတြ မ်က္ႏွာမွာျဖစ္ရင္အမာရြတ္က်န္တတ္လို႔ အထူးဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္ေနာ္... 💁🏼‍♀️

💥 Ok. Firstly, What is rove beetle?
(မီးပိုးေကာင္ဆိုတာဘာလဲ? )

Ans: မ်ိဳးစိတ္ေတြအမ်ားႀကီးရွိေပမဲ့ အတိုခ်ဳံ႕ေျပာရရင္ ျမင္တဲ့အတိုင္းပါပဲ သူတို႔က 7-8mm ေလာက္ပဲရွည္တဲ့ အေေကာင္​သးေသးေလးေတြပါ. အမဲေရာင္နဲ႔ လိေမၼာ္ေရာင္စပ္ၾကား ကိုယ္ထည္ Tail ကေတာ့ metallic black color ခြၽန္ထြက္ေနတယ္.
(P.S: အေကာင္ေသးေပမဲ့အဆိပ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီး ျပင္းပါတယ္ေနာ္ )

💥Where are rove beetle found?
(သူတို႔ေတြဘယ္နားမွာေနလဲ ဘယ္ေနရာေတြမွာေပါက္ဖြားတတ္လဲ?)

Ans: စိုစြတ္တဲ့ေနရာေတြမွာေနပါတယ္. ဒါေပမ့​ဲ မိုးအရမ္းရြာလာၿပီဆို ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ေနရာေတြကိုသြားတတ္ပါတယ္. ၾကည့္ရတာ အရမ္းစိုစြတ္တဲ့ေနရာကိုေတာ့ႀကိဳက္ပုံမေပၚဘူး. မနက္ခင္းပိုင္းေတြဆို ေလထဲကေနျပတင္းေပါက္ေတြကေနတဆင့္ နံရံေတြေပၚမွာတြားသြားေနတာ ေတြ႕ရတတ္တယ္. ညခင္းေတြဆို မီးေခ်ာင္းေတြအလင္းရွိတဲ့ေနရာေတြနားမွာေနတတ္ပါတယ္.

💥How can rove beetles afftect the humans? (လူေတြကိုဘယ္လိုအႏၲရယ္ျဖစ္ေစလဲ)

Ans: "မီးပိုးေကာင္ ကိုက္တယ္" လို႔သာေျပာၾကေပမဲ့ တကယ္တမ္းသူတို႔ေတြက ကိုက္တာ အၿမီးနဲ႔ထိုးတာမ်ိဳးေတြမလုပ္ၾကပါဘူးတဲ့ (unless ကိုယ္ကသြားမထိရင္ေပါ႔).. ပုံမွန္ဆိုမကိုက္တတ္ၾကေပမဲ့ သူတို႔ေသြးထဲမွာေတာ့ Pederin လို႔ေခၚတဲ့ potent toxin တမ်ိဳးပါပါတယ္. အဲ့အဆိပ္ကလူေတြနဲ႔ထိမိတဲ့ေနရာမွာ ခ်က္ခ်င္းလကၡဏာမျပတတ္ဘူး. ၁၂-၃၆နာရီၾကာၿပီးမွ ပထမရက္မွာနီရဲၿပီးယားမယ္ (appear reddish rash or erythema) ၿပီးရင္ Sign of inflammation ​ေတြျဖစ္လာမယ္. (ေအာက္ပုံေတြထဲမွာ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္).. ဆိုလိုခ်င္တာက ေယာင္ယမ္းမယ္ ပူၿပီးနာလာမယ္ burning sensation လို႔ေခၚတဲ့အထိ မီးစနဲ႔ထိုးသလိုနာပါတယ္. ေနာက္ရက္ေတြမွာ အဆိပ္ရည္နဲ႔ ထိမိတဲ့အေရျပားေပၚမွာ အညိဳအမဲကြက္ေတြျဖစ္လာမယ္. အဆိပ္နဲ႔ထိမိတဲ့ေနရာတဝိုက္မွာ blister လို႔ေခၚတဲ့ အရည္ၾကည္ဖုေလးေတြေပါက္လာမယ္ ကုတ္မိရင္ အဲ့ဒိ့အရည္ၾကည္ဖုေလးေတြေပါက္သြားၿပီး ပိုးဝင္ၿပီး အေျခအေနပိုဆိုးသြားႏိုင္ပါတယ္. အဲ့ဒိ့လကၡဏာေတြက ၄ ရက္ကေန ၁၀ ရက္ထိၾကာႏိုင္ပါတယ္.

🗨️Complication ( ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား) :
- ပုံမွန္ဆို ၂-၃ ပါတ္အၾကာမွာ အနာသက္သာၿပီးလူကအေကာင္းအတိုင္းျပန္ျဖစ္သြားေပမဲ့ အဆိုဝါးဆုံးျပႆနာက အမာရြတ္က်န္တတ္ပါတယ္. အဖတ္ေတြလန္မယ္. အေရျပားေျခာက္ၿပီး အက္ကြဲတာမ်ိဳးလဲျဖစ္တတ္ပါတယ္. အသားပတ္သလိုမ်ိဳးေပါ႔. အဲ့ဒါေၾကာင့္ လက္နဲ႔သြားမကုတ္မိဖို႔အထူးလိုအပ္ပါတယ္ေနာ္..

💥How can I protect myself from rove beetle bites?
( မိမိကိုယ္ကိုယ္ဘယ္လိုကာကြယ္ရမလဲ?)

🌡️ Prevention and Control
👍🏼 1. Primary Prevention
(ေဆးမလိမ္းမေသာက္ပဲ ေရာဂါမျဖစ္ခင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ရမလဲ?)

Ans: မိမိပတ္ဝန္းက်င္မွာ သူငယ္ခ်င္းမိသားစုေတြ အေပၚမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အေကာင္အမ်ိဳးအစား, အေရျပားျပသနာေတြေတြ႕ရၿပီဆို မိမိကိုယ္ကိုယ္ကာကြယ္လို႔ရပါတယ္.
- အဓိကကေတာ့ မီးပိုးေကာင္ေတြကိုသြားမထိမိဖို႔လိုပါတယ္. ကိုယ့္အေရျပားနဲ႔မထင္မွတ္ပဲထိမိသြားရင္ ျမန္ျမန္ ဆပ္ျပာနဲ႔ေရနဲ႔ေသခ်ာေဆးထုတ္ပစ္ဖို႔လိုပါတယ္. ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ Toxin သည္ easily penetrable through human skin ပါ. ဆပ္ျပာဆိုသည္မွာ dettol , ကာဘိုလစ္တို႔လိုျပင္းတဲ့ဆပ္ျပာသုံးဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္. လက္နဲ႔ကိုင္မိထိမိသြားရင္လဲ အေရးႀကီးဆုံးျဖစ္တဲ့ မ်က္စိနဲ႔တျခား ႏူးညံ့တဲ့ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အစိတ္အပိုင္းေတြကိုမပြတ္မိေအာင္လုံးဝေရွာင္ရပါမယ္. မ်က္စိကိုအဆိပ္ရည္ဝင္သြားတာနဲ႔ severe conjunctivitis လို႔ေခၚတဲ့ျပင္းထန္တဲ့ မ်က္စိေယာင္ယမ္းျခင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္. ေနာက္တခုက အက်ိၤေဘာင္းဘီအရွည္ေတြကိုဝတ္ဆင္ေပးဖို႔လိုပါတယ္.

- ကိုယ္ေနတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္ - မီးေခ်ာင္းေတြျပတင္းေပါက္ေတြကို မလိုအပ္ပဲမဖြင့္ပါနဲ႔. မီးပိုးေကာင္တေကာင္ေတလမ်ား ေတြ႕ခဲ့သည္ရွိေသာ္ တအိမ္လုံးကိုခ်က္ခ်င္းပိုးသတ္ေဆးျဖန္းေပးပါ. (unfortunately, သူတို႔ကအသက္ျပင္းပါတယ္). အိမ္သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔အရမ္းေတာ့မဆိုင္ေပမဲ့ ဖုန္ေတြအမႈိက္ေတြလွဲထုတ္ပစ္ဖို႔လဲတိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္. အိပ္ယာခင္း အဝတ္အသုံးအေဆာင္ေတြကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါ. သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေနစဉ္အေရးႀကီးဆုံးက လက္အိတ္ လက္ရွည္ဝတ္ဖို႔လိုပါတယ္​ေနာ္..

👍🏼 2. Secondary Prevention
( ေသာက္ေဆးလိမ္းေဆးလိုလား?)

Ans : စိတ္မေကာင္းစြာနဲ႔ပဲ First aid treatment မရွိပါဘူးလို႔ Australia NSW , AOCD (American Osteopathic College of Dermatology) က စာတမ္းေတြကေျပာထားပါတယ္. မီးပိုးေကာင္ကိုအေရျပားနဲ႔တိုက္႐ိုက္မထိေတြ႕ေအာင္ေရွာင္ရမယ္. ထိမိခဲ့ရင္လဲအထက္ပါအတိုင္း Soap & Water နဲ႔ေသေခ်ာ​ဆးေၾကာသန္႔ရွင္းပစ္​ရပါမယ္.
- ေနာက္တခုက Cold compression : ေယာင္ေနတဲ့ေနရာေတြကိုေရခဲကပ္ေပးလို႔ရပါတယ္
- Antihistamine lotion : ျမန္မာျပည္ကေဆးဆိုင္ေတြမွာေတာ့ colordryl or calamine lotion အမည္နဲ႔ေဆးရည္ေတြလိမ္းလို႔ရပါတယ္
-Aloe vera : ရွားေစာင္းလက္ပတ္ cream လဲလိမ္းေပးလို႔ရပါတယ္
- အထက္မွာေျပာထားတဲ့အတိုင္းလုပ္ၾကည့္ေပမဲ့ အေရျပားျပသနာအရမ္းဆိုးလာတယ္ ေယာင္လာတယ္ ဖ်ားလာတယ္ အ႐ိုးေတြထိပါနာလာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ နီးစပ္ရာေဆး႐ုံေဆးခန္းမွာဆရာဝန္နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ျပသင့္ပါတယ္.

- တခ်ိဳ႕ study ေတြမွာေတာ့ စျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းပထမရက္မွာ Combine treatment ေပးလို႔ရပါတယ္. ေသာက္ေဆးအေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာပိုးသတ္ေဆး (antibiotics ), အေယာင္က်ေဆး (antihistamine) + လိမ္းေဆး (Topical steroids) ေတြေပးရင္အေထာက္အကူျဖစ္တယ္လို႔ေျပာထားပါတယ္.
- ေနာက္တခုေျပာခ်င္တာက Potassium permanganate ပါတဲ့ Calamine လိမ္းေပးတာက Steroid လိမ္းတာထပ္ပိုၿပီးအက်ိဳးရွိတယ္လို႔ NCBI ကေျပာထားပါတယ္. AOCD ကေတာ့ Ciprofloxacin ပိုးသတ္ေဆးေသာက္ေဆးကို Strong Topical Corticosteroid လိမ္းေဆးနဲ႔တြဲေပးျခင္းဟာ အနာက်က္ႏႈန္းပိုျမန္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္.
- ဆိုးရြားစြာမ်က္စိေယာင္ယမ္းျခင္း (Severe conjunctivitis ) ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ႏုနယ္တဲ့ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ဆိုင္ရာမ်က္စိဆရာဝန္နဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး ကုသမႈခံယူတာအေကာင္းဆုံးျဖစ္ေၾကာင္းအႀကံေပးခ်င္ပါတယ္.

👍🏼3. Tertiary Prevention
( Infection ကေနနလန္ျပန္ထၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲျပသနာေတြကိုဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲ?)

Ans:ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ေ​နာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳး (Possible Complication after infected ) ေတြကိုအထက္မွာေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ပါတယ္. ေလာေလာဆယ္ အျဖစ္မ်ားဆုံးကေတာ့ အမာရြတ္အညိဳကြက္ေတြပါ. အႀကံေပးခ်င္တာကေတာ့ အမာရြတ္ေပ်ာက္ေဆးစြဲလိမ္းေပးသင့္ပါတယ္. သက္ဆိုင္ရာေဆးဆိုင္ေတြမွာ အမာရြတ္ေပ်ာက္ေဆး (eg: hiruscar, hirudroid) တို႔ရႏိုင္ပါတယ္. ဒါေပမဲ့ ေပ်ာက္ဖို႔အခ်ိန္အေတာ္ၾကာပါတယ္ေနာ္.

💥Conclusion (နိဂုံးခ်ဳပ္)

- ခ်ဳံေျပာရရင္ေတာ့ မီးပိုးေကာင္က ေအးတဲ့ရာသီစိုစြတ္တဲ့ရာသီမ်ိဳးေတြမွာပိုေပါလို႔ ေရွ႕လာမဲ့ေဆာင္းတြင္းမွာ အထက္ပါအခ်က္ေလးေတြအတိုင္း မျဖစ္ခင္ႀကိဳတင္ၿပီး မိမိကိုယ္ကိုယ္ေကာ မိသားစု မိတ္ေဆြေတြကိုေကာ ကာကြယ္တတ္ဖို႔လိုပါတယ္. Prevention is better than cure ပါေနာ္. ေနာက္တခုအေရးႀကီးဆုံးမွာခ်င္တာကေတာ့ ေဆးမီးတိုေတြနဲ႔လုံးဝလုံးဝ ❌🙅‍♀️မကုၾကပါနဲ႔. ေရာဂါပိုဆိုးၿပီး ျပင္ပကပိုးေတြပါဝင္ၿပီးအေျခအေန​ေတြဆိုးသြားတတ္ပါတယ္..

P.S: Rove beetle ေခၚ မီးပိုးေကာင္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္ outbreak သေဘာအသြင္ေဆာင္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း, ျပင္းထန္တဲ့လကၡဏာေတြေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း လူတိုင္း ဗဟုသုတရေစရန္အလို႔ငွာ International အကိုးအကားေတြနဲ႔တကြေရးသားၿပီးတင္ေပးလိုက္ပါတယ္. မွားယြင္းေရးသားမိသည္ရွိသေသာ္လည္းသည္းခံေပးၾကပါလို႔ ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္ေနာ္ 😊

Dr Thin Mon Kyaw @ Dr Sofia Daud

#Be_Safe_Be_Aware_Of_Rove_Beetle
#Prevention_is_better_than_cure
#Sharing_is_caring
#credit_AOCD #NCBI #NSWs
(Unicode)

Rove beetle : မြန်မာအခေါ် မီးပိုးကောင်ပေါ့. အခုတလော outbreak တွေမြန်မာပြည်မှာအဖြစ်များလာလို့ chat box ကနေကြောက်ပြီး အကူအညီတောင်းလာကြတာနဲ့ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်လေးတွေ သိသင့်သိထိုက်တဲ့အရာလေးတွေကို knowledge အနေနဲ့ရေးတင်ပေးလိုက်ပါတယ်. မိမိကိုယ်တိုင်လဲ infected တကြိမ်ဖြစ်ဖူးတော့ ရောင်ရမ်းနာကျင်တာကိုကိုယ်ချင်းစာမိတယ်.... အထူးသဖြင့်မိန်းခလေးတွေ မျက်နှာမှာဖြစ်ရင်အမာရွတ်ကျန်တတ်လို့ အထူးဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုပါတယ်နော်... 💁🏼‍♀️

💥 Ok. Firstly, What is rove beetle?
(မီးပိုးကောင်ဆိုတာဘာလဲ? )

Ans: မျိုးစိတ်တွေအများကြီးရှိပေမဲ့ အတိုချုံ့ပြောရရင် မြင်တဲ့အတိုင်းပါပဲ သူတို့က 7-8mm လောက်ပဲရှည်တဲ့ အကောင်​ေသးသေးလေးတွေပါ. အမဲရောင်နဲ့ လိမ္မော်ရောင်စပ်ကြား ကိုယ်ထည် Tail ကတော့ metallic black color ချွန်ထွက်နေတယ်.
(P.S: အကောင်သေးပေမဲ့အဆိပ်ကတော့ တော်တော်ကြီး ပြင်းပါတယ်နော် )

💥Where are rove beetle found?
(သူတို့တွေဘယ်နားမှာနေလဲ ဘယ်နေရာတွေမှာပေါက်ဖွားတတ်လဲ?)

Ans: စိုစွတ်တဲ့နေရာတွေမှာနေပါတယ်. ဒါပေမ့​ဲ မိုးအရမ်းရွာလာပြီဆို ခြောက်သွေ့တဲ့နေရာတွေကိုသွားတတ်ပါတယ်. ကြည့်ရတာ အရမ်းစိုစွတ်တဲ့နေရာကိုတော့ကြိုက်ပုံမပေါ်ဘူး. မနက်ခင်းပိုင်းတွေဆို လေထဲကနေပြတင်းပေါက်တွေကနေတဆင့် နံရံတွေပေါ်မှာတွားသွားနေတာ တွေ့ရတတ်တယ်. ညခင်းတွေဆို မီးချောင်းတွေအလင်းရှိတဲ့နေရာတွေနားမှာနေတတ်ပါတယ်.

💥How can rove beetles afftect the humans? (လူတွေကိုဘယ်လိုအန္တရယ်ဖြစ်စေလဲ)

Ans: "မီးပိုးကောင် ကိုက်တယ်" လို့သာပြောကြပေမဲ့ တကယ်တမ်းသူတို့တွေက ကိုက်တာ အမြီးနဲ့ထိုးတာမျိုးတွေမလုပ်ကြပါဘူးတဲ့ (unless ကိုယ်ကသွားမထိရင်ပေါ့).. ပုံမှန်ဆိုမကိုက်တတ်ကြပေမဲ့ သူတို့သွေးထဲမှာတော့ Pederin လို့ခေါ်တဲ့ potent toxin တမျိုးပါပါတယ်. အဲ့အဆိပ်ကလူတွေနဲ့ထိမိတဲ့နေရာမှာ ချက်ချင်းလက္ခဏာမပြတတ်ဘူး. ၁၂-၃၆နာရီကြာပြီးမှ ပထမရက်မှာနီရဲပြီးယားမယ် (appear reddish rash or erythema) ပြီးရင် Sign of inflammation ​တွေဖြစ်လာမယ်. (အောက်ပုံတွေထဲမှာ မြင်ရပါလိမ့်မယ်).. ဆိုလိုချင်တာက ယောင်ယမ်းမယ် ပူပြီးနာလာမယ် burning sensation လို့ခေါ်တဲ့အထိ မီးစနဲ့ထိုးသလိုနာပါတယ်. နောက်ရက်တွေမှာ အဆိပ်ရည်နဲ့ ထိမိတဲ့အရေပြားပေါ်မှာ အညိုအမဲကွက်တွေဖြစ်လာမယ်. အဆိပ်နဲ့ထိမိတဲ့နေရာတဝိုက်မှာ blister လို့ခေါ်တဲ့ အရည်ကြည်ဖုလေးတွေပေါက်လာမယ် ကုတ်မိရင် အဲ့ဒိ့အရည်ကြည်ဖုလေးတွေပေါက်သွားပြီး ပိုးဝင်ပြီး အခြေအနေပိုဆိုးသွားနိုင်ပါတယ်. အဲ့ဒိ့လက္ခဏာတွေက ၄ ရက်ကနေ ၁၀ ရက်ထိကြာနိုင်ပါတယ်.

🗨️Complication ( နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ) :
- ပုံမှန်ဆို ၂-၃ ပါတ်အကြာမှာ အနာသက်သာပြီးလူကအကောင်းအတိုင်းပြန်ဖြစ်သွားပေမဲ့ အဆိုဝါးဆုံးပြဿနာက အမာရွတ်ကျန်တတ်ပါတယ်. အဖတ်တွေလန်မယ်. အရေပြားခြောက်ပြီး အက်ကွဲတာမျိုးလဲဖြစ်တတ်ပါတယ်. အသားပတ်သလိုမျိုးပေါ့. အဲ့ဒါကြောင့် လက်နဲ့သွားမကုတ်မိဖို့အထူးလိုအပ်ပါတယ်နော်..

💥How can I protect myself from rove beetle bites?
( မိမိကိုယ်ကိုယ်ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲ?)

🌡️ Prevention and Control
👍🏼 1. Primary Prevention
(ဆေးမလိမ်းမသောက်ပဲ ရောဂါမဖြစ်ခင် ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲ?)

Ans: မိမိပတ်ဝန်းကျင်မှာ သူငယ်ချင်းမိသားစုတွေ အပေါ်မှာဖော်ပြထားတဲ့ အကောင်အမျိုးအစား, အရေပြားပြသနာတွေတွေ့ရပြီဆို မိမိကိုယ်ကိုယ်ကာကွယ်လို့ရပါတယ်.
- အဓိကကတော့ မီးပိုးကောင်တွေကိုသွားမထိမိဖို့လိုပါတယ်. ကိုယ့်အရေပြားနဲ့မထင်မှတ်ပဲထိမိသွားရင် မြန်မြန် ဆပ်ပြာနဲ့ရေနဲ့သေချာဆေးထုတ်ပစ်ဖို့လိုပါတယ်. ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ Toxin သည် easily penetrable through human skin ပါ. ဆပ်ပြာဆိုသည်မှာ dettol , ကာဘိုလစ်တို့လိုပြင်းတဲ့ဆပ်ပြာသုံးဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်. လက်နဲ့ကိုင်မိထိမိသွားရင်လဲ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ မျက်စိနဲ့တခြား နူးည့ံတဲ့ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အစိတ်အပိုင်းတွေကိုမပွတ်မိအောင်လုံးဝရှောင်ရပါမယ်. မျက်စိကိုအဆိပ်ရည်ဝင်သွားတာနဲ့ severe conjunctivitis လို့ခေါ်တဲ့ပြင်းထန်တဲ့ မျက်စိယောင်ယမ်းခြင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်. နောက်တခုက အကျင်္ိဘောင်းဘီအရှည်တွေကိုဝတ်ဆင်ပေးဖို့လိုပါတယ်.

- ကိုယ်နေတဲ့ပတ်ဝန်းကျင် - မီးချောင်းတွေပြတင်းပေါက်တွေကို မလိုအပ်ပဲမဖွင့်ပါနဲ့. မီးပိုးကောင်တကောင်တေလများ တွေ့ခဲ့သည်ရှိသော် တအိမ်လုံးကိုချက်ချင်းပိုးသတ်ဆေးဖြန်းပေးပါ. (unfortunately, သူတို့ကအသက်ပြင်းပါတယ်). အိမ်သန့်ရှင်းရေးနဲ့အရမ်းတော့မဆိုင်ပေမဲ့ ဖုန်တွေအမှိုက်တွေလှဲထုတ်ပစ်ဖို့လဲတိုက်တွန်းချင်ပါတယ်. အိပ်ယာခင်း အဝတ်အသုံးအဆောင်တွေကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပါ. သန့်ရှင်းရေးလုပ်နေစဉ်အရေးကြီးဆုံးက လက်အိတ် လက်ရှည်ဝတ်ဖို့လိုပါတယ်​နော်..

👍🏼 2. Secondary Prevention
( သောက်ဆေးလိမ်းဆေးလိုလား?)

Ans : စိတ်မကောင်းစွာနဲ့ပဲ First aid treatment မရှိပါဘူးလို့ Australia NSW , AOCD (American Osteopathic College of Dermatology) က စာတမ်းတွေကပြောထားပါတယ်. မီးပိုးကောင်ကိုအရေပြားနဲ့တိုက်ရိုက်မထိတွေ့အောင်ရှောင်ရမယ်. ထိမိခဲ့ရင်လဲအထက်ပါအတိုင်း Soap & Water နဲ့သေချာ​ေဆးကြောသန့်ရှင်းပစ်​ရပါမယ်.
- နောက်တခုက Cold compression : ယောင်နေတဲ့နေရာတွေကိုရေခဲကပ်ပေးလို့ရပါတယ်
- Antihistamine lotion : မြန်မာပြည်ကဆေးဆိုင်တွေမှာတော့ colordryl or calamine lotion အမည်နဲ့ဆေးရည်တွေလိမ်းလို့ရပါတယ်
-Aloe vera : ရှားစောင်းလက်ပတ် cream လဲလိမ်းပေးလို့ရပါတယ်
- အထက်မှာပြောထားတဲ့အတိုင်းလုပ်ကြည့်ပေမဲ့ အရေပြားပြသနာအရမ်းဆိုးလာတယ် ယောင်လာတယ် ဖျားလာတယ် အရိုးတွေထိပါနာလာတယ်ဆိုရင်တော့ နီးစပ်ရာဆေးရုံဆေးခန်းမှာဆရာဝန်နဲ့ ထိထိရောက်ရောက်ပြသင့်ပါတယ်.

- တချို့ study တွေမှာတော့ စဖြစ်ဖြစ်ချင်းပထမရက်မှာ Combine treatment ပေးလို့ရပါတယ်. သောက်ဆေးအနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာပိုးသတ်ဆေး (antibiotics ), အယောင်ကျဆေး (antihistamine) + လိမ်းဆေး (Topical steroids) တွေပေးရင်အထောက်အကူဖြစ်တယ်လို့ပြောထားပါတယ်.
- နောက်တခုပြောချင်တာက Potassium permanganate ပါတဲ့ Calamine လိမ်းပေးတာက Steroid လိမ်းတာထပ်ပိုပြီးအကျိုးရှိတယ်လို့ NCBI ကပြောထားပါတယ်. AOCD ကတော့ Ciprofloxacin ပိုးသတ်ဆေးသောက်ဆေးကို Strong Topical Corticosteroid လိမ်းဆေးနဲ့တွဲပေးခြင်းဟာ အနာကျက်နှုန်းပိုမြန်တယ်လို့ဆိုပါတယ်.
- ဆိုးရွားစွာမျက်စိယောင်ယမ်းခြင်း (Severe conjunctivitis ) ဖြစ်လာပြီဆိုရင်တော့ နုနယ်တဲ့ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်တဲ့အတွက် သက်ဆိုင်ရာမျက်စိဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ပြီး ကုသမှုခံယူတာအကောင်းဆုံးဖြစ်ကြောင်းအကြံပေးချင်ပါတယ်.

👍🏼3. Tertiary Prevention
( Infection ကနေနလန်ပြန်ထပြီး နောက်ဆက်တွဲပြသနာတွေကိုဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲ?)

Ans:ဖြစ်နိုင်တဲ့​ေနာက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုး (Possible Complication after infected ) တွေကိုအထက်မှာဖော်ပြပြီးဖြစ်ပါတယ်. လောလောဆယ် အဖြစ်များဆုံးကတော့ အမာရွတ်အညိုကွက်တွေပါ. အကြံပေးချင်တာကတော့ အမာရွတ်ပျောက်ဆေးစွဲလိမ်းပေးသင့်ပါတယ်. သက်ဆိုင်ရာဆေးဆိုင်တွေမှာ အမာရွတ်ပျောက်ဆေး (eg: hiruscar, hirudroid) တို့ရနိုင်ပါတယ်. ဒါပေမဲ့ ပျောက်ဖို့အချိန်အတော်ကြာပါတယ်နော်.

💥Conclusion (နိဂုံးချုပ်)

- ချုံပြောရရင်တော့ မီးပိုးကောင်က အေးတဲ့ရာသီစိုစွတ်တဲ့ရာသီမျိုးတွေမှာပိုပေါလို့ ရှေ့လာမဲ့ဆောင်းတွင်းမှာ အထက်ပါအချက်လေးတွေအတိုင်း မဖြစ်ခင်ကြိုတင်ပြီး မိမိကိုယ်ကိုယ်ကော မိသားစု မိတ်ဆွေတွေကိုကော ကာကွယ်တတ်ဖို့လိုပါတယ်. Prevention is better than cure ပါနော်. နောက်တခုအရေးကြီးဆုံးမှာချင်တာကတော့ ဆေးမီးတိုတွေနဲ့လုံးဝလုံးဝ ❌🙅‍♀️မကုကြပါနဲ့. ရောဂါပိုဆိုးပြီး ပြင်ပကပိုးတွေပါဝင်ပြီးအခြေအနေ​တွေဆိုးသွားတတ်ပါတယ်..

P.S: Rove beetle ခေါ် မီးပိုးကောင်မှာ မြန်မာပြည်တွင် outbreak သဘောအသွင်ဆောင်လာတဲ့အတွက်ကြောင့်သော်လည်းကောင်း, ပြင်းထန်တဲ့လက္ခဏာတွေကြောင့်သော်လည်းကောင်း လူတိုင်း ဗဟုသုတရစေရန်အလို့ငှာ International အကိုးအကားတွေနဲ့တကွရေးသားပြီးတင်ပေးလိုက်ပါတယ်. မှားယွင်းရေးသားမိသည်ရှိသသော်လည်းသည်းခံပေးကြပါလို့ တောင်းပန်အပ်ပါတယ်နော် 😊

Dr Thin Mon Kyaw @ Dr Sofia Daud
https://www.facebook.com/shinnine.mon/posts/10212865490185716

PARAQUAT POISONING

PARAQUAT POISONING
မေန႔က fb မွာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လွ်ာပုံစံကို ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ၿပီး တင္လိုက္တာ ဘာႀကီးလဲေမးတဲ့သူေတြ မ်ားလို႔ အေျဖေလးျပန္ shareခ်င္လို႔ပါ။
case က ေတြ႕ရခဲပါတယ္။ေတြ႕ရင္လည္း သတိထားျဖစ္ခဲပါတယ္။
case က poisoningပါ။ Herbicide တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့

PARAQUAT POISONINGပါ။

ပုံက Paraquat tongue (central tongue ulceration) ပါ။

Paraquat မွာ သူရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ အဲ့တာေၾကာင့္ information ေလးနည္းနည္း shareေပးလိုက္ပါတယ္။

* Paraquat is widely used herbicide ပါ။အဲ့ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလည္းသုံးေနတာအမ်ားႀကီးဆိုေတာ့ သိထားသင့္ပါတယ္။
* ၿပီးေတာ့ potentially lethal following ingestion of as little as a mouthfulပါ။နည္းနည္းေလးဆိုေပမဲ့မေပါ႔ပါနဲ႔။ ကေလးဆိုရင္ 5 ml teaspoonfulေတာင္ ေသႏိုင္ပါတယ္။
*Paraquat tongue and GI symptoms are universal features after ingestionပါ။ .corrosionေတြကဆိုးပါတယ္။စိုက္ပ်ိဳးေရးသုံးပစၥည္းေတြ poisoningဆို ပါးစပ္ေလးဟၾကည့္ပါ။
*သူက dose depandant ျဖစ္လို႔ mild to moderate GI symptomကေန multiorgan failure ထိသြားပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ risk assessmentကအေရးႀကီးလာပါတယ္။ ေသခ်င္လို႔ေသာက္တဲ့ deliberate self poisoning ေတြက doseအမ်ားႀကီး နဲ႔ဝင္ေတာ့ invariably fatalပါ။accidentalေတြက survival rateပိုျမင့္ပါတယ္။
*ေနာက္တစ္ခုက Rapid onset of pulmonary fibrosisရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ avoidance of supplemental oxygenပါ။ဒါေပမဲ့ ေပးရတဲ့အခ်ိန္လည္းရွိပါတယ္။ေအာက္မွာနည္းနည္းထပ္ရွင္းေပးပါမယ္။
*သူ့ကို diagnoseရဖို႔ rapid test လုပ္လို႔ရတာရွိပါတယ္။ Qualitative Dithionite colorimetric spot test ဆိုတာရွိပါတယ္။ sodium dithionite က paraquatကို blue cation ရေအာင္ reductionလုပ္တာပါ။ reaction ျဖစ္ဖို႔ 1 minuteပဲၾကာပါတဟ္။ (ဒီမွါရမရမသိပါ)
* အဲ့ေတာ့ paraquatေတြ႕ရင္ ဘယ္လိုကုၾကမလဲဆိုေတာ့ Emergency Medicine အေနနဲ႔ေျပာရရင္

1. It is time critical emergency ပါ။
2.Decontamination က Resuscitationထက္အရင္ ဦးစားေပးရမဲ့ only poison လို ဆိုပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ bodyထဲabsorptionဝင္တာနဲ႔ treatmentလုပ္ဖို႔အရမ္းခက္သြားလို႔ပါ။ ဘဟိေလာက္ေတာင္လဲဆိုေတာ့ sceneမွာ paraquat မွန္းသိတာနဲ႔ food or soilကိုခ်က္ခ်င္းစားခိုင္းရပါတယ္တဲ့။ ေျမႀကီးေတာင္စားခိုင္းတဟ္ဆိုကတည္းက reduced GI Absorptionအေရးႀကီးလို႔ပါ။
Activated Charcoal ရွိရင္သုံးလို႔ရပါတယ္။ PO 50gram ေပးပါ။ (1G/kg in child)
*ေနာက္တခုက do not give supplemental oxygenပါတဲ့။oxygen free radicals ေတြထြက္ၿပီး lipid peroxidation ေတြရလို႔ပါ။
ဒါေပမဲ့ ေပးရမဲ့အခ်ိန္ရွိပါတယ္။ SaO2 < 90% ဆိုေပးလို႔ရပါတယ္။ ေပးၿပီးရင္လည္း taget SaO2က not more than 91%ပါ။
* လိုအပ္ရင္ enhanced elimination အတြက္ dialysis လုပ္ရပါမယ္။
* No antidoteပါ။ N acetlycystine . Steroid. Vitamin C and E. Cyclophosphamide. နဲ႔ Salicylic acid ေပးလို႔ရတယ္လည္းေတာ့ေျပာပါတယ္။ေကာင္းမယ္ဆိုတဲ့ evidenceေတာ့သိပ္မျဖစ္ေသးပါတဲ့။သုံးခ်င္ရင္ေတာ့ safeျဖစ္ပါတယ္။တဲ့။

#EmergencyMedicine

Ref . Toxicology Handbook (3rd edit)
=============
မနေ့က fb မှာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ လျှာပုံစံကို ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီး တင်လိုက်တာ ဘာကြီးလဲမေးတဲ့သူတွေ များလို့ အဖြေလေးပြန် shareချင်လို့ပါ။
case က တွေ့ရခဲပါတယ်။တွေ့ရင်လည်း သတိထားဖြစ်ခဲပါတယ်။
case က poisoningပါ။ Herbicide တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့

PARAQUAT POISONINGပါ။

ပုံက Paraquat tongue (central tongue ulceration) ပါ။

Paraquat မှာ သူရဲ့ ထူးခြားချက်တွေရှိပါတယ်။ အဲ့တာကြောင့် information လေးနည်းနည်း shareပေးလိုက်ပါတယ်။

* Paraquat is widely used herbicide ပါ။အဲ့တော့ မြန်မာပြည်မှာလည်းသုံးနေတာအများကြီးဆိုတော့ သိထားသင့်ပါတယ်။
* ပြီးတော့ potentially lethal following ingestion of as little as a mouthfulပါ။နည်းနည်းလေးဆိုပေမဲ့မပေါ့ပါနဲ့။ ကလေးဆိုရင် 5 ml teaspoonfulတောင် သေနိုင်ပါတယ်။
*Paraquat tongue and GI symptoms are universal features after ingestionပါ။ .corrosionတွေကဆိုးပါတယ်။စိုက်ပျိုးရေးသုံးပစ္စည်းတွေ poisoningဆို ပါးစပ်လေးဟကြည့်ပါ။
*သူက dose depandant ဖြစ်လို့ mild to moderate GI symptomကနေ multiorgan failure ထိသွားပါတယ်။ အဲ့တော့ risk assessmentကအရေးကြီးလာပါတယ်။ သေချင်လို့သောက်တဲ့ deliberate self poisoning တွေက doseအများကြီး နဲ့ဝင်တော့ invariably fatalပါ။accidentalတွေက survival rateပိုမြင့်ပါတယ်။
*နောက်တစ်ခုက Rapid onset of pulmonary fibrosisရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ avoidance of supplemental oxygenပါ။ဒါပေမဲ့ ပေးရတဲ့အချိန်လည်းရှိပါတယ်။အောက်မှာနည်းနည်းထပ်ရှင်းပေးပါမယ်။
*သူ့ကို diagnoseရဖို့ rapid test လုပ်လို့ရတာရှိပါတယ်။ Qualitative Dithionite colorimetric spot test ဆိုတာရှိပါတယ်။ sodium dithionite က paraquatကို blue cation ရအောင် reductionလုပ်တာပါ။ reaction ဖြစ်ဖို့ 1 minuteပဲကြာပါတဟ်။ (ဒီမှါရမရမသိပါ)
* အဲ့တော့ paraquatတွေ့ရင် ဘယ်လိုကုကြမလဲဆိုတော့ Emergency Medicine အနေနဲ့ပြောရရင်

1. It is time critical emergency ပါ။
2.Decontamination က Resuscitationထက်အရင် ဦးစားပေးရမဲ့ only poison လို ဆိုပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ bodyထဲabsorptionဝင်တာနဲ့ treatmentလုပ်ဖို့အရမ်းခက်သွားလို့ပါ။ ဘဟိလောက်တောင်လဲဆိုတော့ sceneမှာ paraquat မှန်းသိတာနဲ့ food or soilကိုချက်ချင်းစားခိုင်းရပါတယ်တဲ့။ မြေကြီးတောင်စားခိုင်းတဟ်ဆိုကတည်းက reduced GI Absorptionအရေးကြီးလို့ပါ။
Activated Charcoal ရှိရင်သုံးလို့ရပါတယ်။ PO 50gram ပေးပါ။ (1G/kg in child)
*နောက်တခုက do not give supplemental oxygenပါတဲ့။oxygen free radicals တွေထွက်ပြီး lipid peroxidation တွေရလို့ပါ။
ဒါပေမဲ့ ပေးရမဲ့အချိန်ရှိပါတယ်။ SaO2 < 90% ဆိုပေးလို့ရပါတယ်။ ပေးပြီးရင်လည်း taget SaO2က not more than 91%ပါ။
* လိုအပ်ရင် enhanced elimination အတွက် dialysis လုပ်ရပါမယ်။
* No antidoteပါ။ N acetlycystine . Steroid. Vitamin C and E. Cyclophosphamide. နဲ့ Salicylic acid ပေးလို့ရတယ်လည်းတော့ပြောပါတယ်။ကောင်းမယ်ဆိုတဲ့ evidenceတော့သိပ်မဖြစ်သေးပါတဲ့။သုံးချင်ရင်တော့ safeဖြစ်ပါတယ်။တဲ့။

#EmergencyMedicine

Ref . Toxicology Handbook (3rd edit)
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=3715323398481392&set=a.520083051338792&type=3

hypertension education

hypertension education
ေသြးတိုး
၁၂၀  အေပၚ ေသြး
၉၀ ေအာက္ ေသြး
ေက်ာ္ရင္ တိုး တယ္
၁၃၀။/ ၉၀ ေက်ာ္
140 /90 ေက်ာ္
စသျဖင့္ ေက်ာ္ရင္ ေသြးတိုးတယ္
ဒါေတြကို က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္းနဲ့ ထိန္းလို့ ရ
မ၇ရင္ ေသြးတိုး က်ေဆး နဲ့ ထိန္း
အသက္ၾကီးလာရင္ ေသြးေၾကာ နံရံေတြ ထူလာတယ္
ေသြးတိုး ျဖစ္ဖို့ အလားအလာမ်ားတယ္
တစ္ခ်ိ ု့က မ် ိုးရိုးလိုက္တယ္ စသျဖင္၇ိွမယ္
ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တယ္ဆိုတာကလညး္ aerobic ေလ့က်င့္ခန္း
လမ္းေလွ ်ာက္ လက္လႊဲ လက္ခါ အိပ္ ထ မ တင္ ထိုင္ ထ ေခါငး္ လႊဲ ေၿခခါ ေၿခလႊဲ
စသျဖင့္ 30 min to 60 min တစ္ရက္ကို လုပ္ ေပးရင္
အနညး္ငယ္ အသက္ရွ ုျမန္ရမယ္ ေမာရမယ္ အရမ္းၾကီး ေမာေအာင္လညး္ မလုပ္ရ
ေခြ ်း ထြက္ရမယ္
စသျဖင့္ အဲ့လို လုပ္ေပးရင္ ေသြးတိုးသမားေတြ ေသြး တိုးက်တာကို သုတသန မ်ားက ေတြ့၇ိွတယ္
လုပ္ေပးရင္ ေကာင္းတယ္ ၁ ပတ္ ၇ရက္
၁ ပတ္ ၅ရက္
တစ္ေန 30 min to 60 min
aerobic exercise ျဖစ္၇မယ္
ေမာရမယ္ ေခြ ်းထြက္ရမယ္  ကိုယ္လက္ လုွပ္ရွားရမယ္
အ၇မ္း ဆိုးရႊားစြာ ေမာ တာကို ဆိုလိုၿခင္ းမဟုတ္
အသက္ရွ ု ေလ့က်င့္ခန္ း ရွုသြင္း ရွု ထုတ္ စသျဖင့္
ရွုသြငး္ ရွု ထုတ္ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္ မွာလည္း လက္ေၿခ ေခါငး္မ်ားလွုပ္ရွားတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း
အိပ္ ထ မ တင္ ထိုင္ ထ ေၿခလႊဲ လက္လႊဲ ေၿခ ခါ လက္ခါ ေခါင္းခါ စသျဖင့္ လုပ္ ေပးရမယ္
ဒါက arerobic exercise
ေနာက္တစ္ခုက အစား အေသာက္နဲ့ ထိန္းၿခင္း
တစ္ရက္ကို တေန့ ကို
လက္ဖက္ရည္တစ္ဇြန္းစာ၇ိွေသာ ဆားပမာဏ 4g ကို သာ စားသံုးရမည္ ျဖစ္သည္
ထို ထက္ ပို စားပါက ဆားစားသံုးမွ ုမ်ားျပီး ေသြးတိုး ေရာဂါ ျဖစ္ဖို့ အလားအလာမ်ားတယ္
ဆားေတြ ကို တစ္ရက္ ၂ ဇြန္းေလာက္ စားေနၾကတယ္
အဲ့ေတာ ေသြးတိုး ေလျဖတ္တာ ဟာ လူေလးေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ျဖစ္နိုင္တယ္
လူ ေန ထိုင္မွ ု ေတြေၾကာင့္ ဆီးခ်ိ ုေတြလညး္ ျဖစ္ၾကတယ္ အခ်ိ ုေတြကို စားသံုး မ်ားတာ
ဆားေတြက တစ္ၿခားနညး္နဲ့လညး္ လာနိုင္ေသးတယ္
ငပိ င ေၿခာက ္ငံျပာရည္
ေနာက္ ဆား soda ပါတဲ့ အီၾကာေကြး နံျပားပဲျပ ုတ္
လွ ်က္ဆား အသင့္ ျပ ုလုပ္ျပီးသား ေခါက္ဆြဲ ေၿခာက္မွာလညး္
ဆားပါ၀င္နွ ုန္းမ်ားတာကို ေတြ့ရ
သံုးစြဲမွ ုမ်ားတဲ့ အတြက္
လူ ၄ ေ၇ာက္မွာ ၁ ေယာက္သည္ ေလျဖတ္ ဖို့ ေသြးတိုးဖုိ့ အလားအလာ၇ိွနိုင္တယ္လို့
သုေတသီမ်ားကဆိုတယ္
ေလျဖတ္ တာကို လူေတြေၾကာက္ၾကတယ္
ေသြးတိုးကို ထိန္း ခ် ုပ္ဖို့ ေသြးေပါင္းတိုငး္တဲ့ စက္ေတြ ၀ယ္ထားသင့္
digital ေတြထြက္ေနတယ္
ေသြးတိုးကို ခ်ိန္ျပီး တိုးတယ္ မတုိးဘူး
140/90 ေက်ာ္တယ္ဆိုရင္ တိုးတယ္
အသက္ ၅၅ ေအာက္ဆိုရင္
beta blocker ေလးေပးမယ္ တိုငး္ၾကည့္မယ္ တိုးေနေသး၇င္
acei ေပးမယ္
acei ေၾကာင့္ ေခ်ာငး္ ေၿခာက္ ဆိုး၇င္ arb ေပးမယ္
တစ္လံုးစေပး ထိန္း မရ ၂ လံုး ေပး
စသျဖင့္ ထိန္း ရမယ္ ေသြးတိုးကို အစား အေသာက္အေနအထိုင္ေရာ
ေဆးေရာ မွ ် ေအာင္ ထိန္းရမယ္
စားေသာက္ေန ထိုင္ ေကာင္းလို့ ေသြးတိုး က်ရင္ ေဆးကို ေလွ ်ာ ့ေပးရမယ္
မက် ဘဲ တိုးေနရင္ ေဆး  dose တိုးဖို့ လိုလာမယ္
အသက္ ၅၅ ေက်ာ္ရင္  ccb or diuretic ေတြ ေပး
ေနာက္ အားကစားလုပ္တယ္ ကိုယ္ လက္ လွ ုပ္ရွားတအားလုပ္ျပီး ေခြ ်းထြက္ရင္
ေရဓါတ္ ျပန္ ျဖည့္ ေပးရမယ္
ccb မွာ amlodipine ၇ိွမယ္ nifidipine ၇ိွမယ္ Cilnidipine ရိွမယ္
amlo 5 mg လာတယ္ 10 mg လာတယ္
စစေပးရင္ေတာ 5 mg ေလာက္ ေန စထိန္းၾကည့္ မရရင္ 10 mg တိုး
တစ္ေန့ တစ္ၾကိမ္
အဆင္မေျပရင္ ေဆး ေျပာင္း nifi denk ဆိုတာ၇ိွ
တစ္ၾကိမ္နဲ့ ထိန္း
မ၇ရင္ ၁ ေန ့ ၂ ၾကိမ္ေပး
ေပးလို့ peripheral odema ၇တတ္ ေဆးဆိုးက်ိ ုး ရင္ ေဆး ဆိုးက်ိုးနညး္တဲ့
Cilnidipine 10 mg ေျပာငး္ ေပးနိုင္တယ္
ေသြးတိုးက်ေဆးေတြ  က ေသြးေပါငး္ က် တတ္ ေခါငး္ မွ ုးတတ္ သည္
ေခါငး္မူတယ္ ဆိုတာနဲ့ ေသြးေပါင္က်တာ လညး္ ျဖစ္နိုင္သလို
ေသြးတိုးတာလညး္ ျဖစ္နိုင္တယ္
ေသြးတိုးတာ တစ္ခ်ိ ု200 ေက်ာ္တာေတာင္ ေခါငး္မမူတာေတြ ၇ိွပါတယ္
ဒါေၾကာင့္ ေခါငး္ မမူဘူးဆိုတာနဲ့ ေသြးတိုး မ၇ိွဘူးလို့ ေျပာမရ သလိုဘဲ
ေခါငး္မူးတိုင္းလညး္ ေသြး ေပါင္က်တတ္တဲ့ အေၿခ အေန မ် ိုး ျဖစ္နိုင္တယ္ ဆိုတာ
ေတြး ထည့္သင့္ပါတယ္
ဒါေၾကာင့္ ေသခ်ာေအာင္ digital ေတြ ေသြးေပါင္တိုငး္ စက္မ်ား၀ယ္ထားသင့္ပါတယ္
omron တံ ဆိပ္ လက္ရိွ အသံုးမ်ားၾကတယ္ ၄ ေသာင္း ၇ ေထာင္ ေလာက္ရိွ
၃ နွစ္ အာမခံ
ေသြးတိုးက မထိန္း၇င္ ၾကာလာရင္ မ်က္စိထိ မယ္
ေက်ာက္ကပ္ ထိမယ္
ေက်ာက္ကပ္ ထိ လို့ ေသြးတိုးတာလညး္ ၇ိွပါတယ္
ေဆးေတြ ေသာက္ျပီး ေသာ္လညး္ေကာင္း ဒညင္း သီးေတြစားျပီး ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္တာမ် ိုးေတြ
ေရရည္ ေသြးတိုးကို မထိန္းရင္ မ်က္စိထိမယ္
ေက်ာက္ကပ္ထိမယ္
ဆီခ်ိ ုေတြ ၀င္လာမယ္
ဆိးခ်ိ ုရိွသူကလည္း မထိန္းရင ္ေသြးတိုးေတြ ၀င္လာမယ္
ထိန္းခ် ုပ္ မွု မရိွေသာ ေသြးတိုး ဆီး ခ်ိ ုးသမားေတြသည္ တစ္ၿခားေရာ၈ါမ်ားပိုဆိုးလာနိုင္တယ္
ေက်ာက္ကပ္ပ်က္တာ ေၿခ လက္ ထံု က်င္တာ pregabalin ေပးၾကတာမ်ားတယ္ ဆီခ်ိ ုးေတြမွာ
gabapentin စသျဖင့္ ၇ိွ
ဆီးခ်ိ ုမထိန္း၇င္ မ်က္စိကြယ္တာ တိမ္စြဲတာ ေတြျဖစ္လာနိုင္
ေသြးတိုးေၾကာင့္ လညး္ ေလျဖတ္ တာ နွလံုး ေသြးေၾကာ က်ဥ္း တာ ပိတ္တာ
ေမာတာ နွလံု းပ်က္ျပီး ေဖာ ေယာင္တာ
ေက်ာက္ကပ္ ထိရင္လညး္ မ်က္နွာေတြေဖာလာတာ
ဒါေၾကာင့္ အသက္ၾကီးလာရင္ ေသြးေၾကာေတြက အဆီ ဖတ္ ေတြနဲ့ ျပည့္ျပည့္လာတယ္
နံရံ ထူထူလာမယ္ မာလာမယ္ အသက္ၾကီးရင္ေသြးတိုးက ျဖစ္ဖို့ အလာအလာမ်ားတယ္
လူေန မွ ု အေန အထိုင ္နဲ့ က်န္းမာေရး အစားအေသာက္နဲ့ ထိန္း ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္
ေသြးတိုး လို့ ေလျဖတ္
ေလျဖတ္ တယ္ဆိုတာ ေသြးေၾကာ ပိတ္ တာ၇ိွသလို  ေပါက္တာလညး္ရိွ
ေပါက္ လား ပိတ္ လား အေပၚ မူတည္ျပီးကုထံုေတြ ကြာမယ္
ေသြးခဲ ပိတ္ရင္ ေဖ်ာ္တဲ့ ေဆး၇ိွမယ္  အဆီဖတ္ ပိတ္ရင္ ေပါင္ ေသြးေၾကာကေန ထုတ္ တဲ့ နညး္၇ိွမယ္
ေပါက္တာကို ေဖ်ာ္တဲ့ ေဆး ေပးရင္ေတာ ပို ဆိုးလာနိုင္ပါတယ္ ေလျဖတ္တာက
ဒါေၾကာင့္ ေပါက္လား ပိတ္ လား ဆိုတာ ct mri ရိုက္မွ သိနိုင္ မယ္
ေသြးတိုးဆိုတာကို အဖက္ ဖက္ က ကုရ
ေသြးတိုး က်ေဆး ေပး ဖို့ လို အပ္ သလို အဆီက်ေဆး ေသြးအတြငး္ အဆီ စစ္ေဆးျပီး ေပးတာေတြ
ေသြး မခဲ ေအာင္ aspirin 75 mg baby aspirin ကို cvs protection အတြက္ ေပးတာေတြ
atorvastatin ေသြး အတြင္း အဆီက်ေဆး
ညဖက္ ေပးတာမ်ားတယ္ 10 mg 20 mg လာတယ္
ညဖက္ အိပ္ ခ်ိ္န္ စုပ္ယူမွ ုအားေကာင္း လို့ ေပးတယ္
aspirin atorvastatin ေတြကို cvs risk stroke risk ကို ကာကြယ္ တဲ့ အေနနဲ့ ေသြး တိုး ဆီး ခ်ိ ုသမားေတြမွာ ထည့္သံုးလာၾက
အတူ တစ္ကြ ေပးတာမ်ားလာတယ္
ဒါေပမယ္ ့ အသက္အ၇မ္းၾကီးလြန္းတဲ့ ၆၀ ေက်ာ္ေတြကို ေပးတဲ့အ ခါ aspirin ကို ျပန္ ျဖ ုတ္ ၾကတယ္
baby asprin က အက်ိ ုး သက္ေရာက္မွ ုထက္ cvs risk stroke risk ကို ကာကြယ္ တာထက္
gi bleeding ျဖစ္ျပီးေသဆံုးတာမ်ားတဲ့အ တြက္ အသက္ၾကီး သူမ်ားမွာ အသံုးနညး္တာကို ေတြ့ရတယ္
မေပးေတာတာကို ေတြ့ရတယ္
၄၅ နဲ့ ၆၀ ေအာက ္ေပးတာ ပို ေကာငး္မယ္ aspirin ကို

ေဒါင္း၇န္ လင့္
https://drive.google.com/file/d/1KSfF9UX_rvPvfjNDyrdqZ0vgb5PR5-8A/view?usp=sharing
မြန်မာနိုင်ငံသွေးတိုးရောဂါအဖွဲ့ မှ ကြီးမှူးကျင်းပသော သွေးတိုးရောဂါ လူထုပညာပေး ဟောပြောပွဲအခမ်းအနား တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်...
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/2571747292915729/

world's diabetes prevention day Nov 14

world's diabetes prevention day Nov 14
ဆီ း ခ်ိ ု အေၾကာင္း
အမ် ိုး အစား ၁ နဲ့  ၂ ရိွ
၁ က Insulin မထြက္တဲ့ အ၇ာ ကေလးငယ္မွာ ျဖစ္
၂ က insulin ထြက္ျပီးထြက္လာတဲ့ Insulin ကို body cells ေတြက တုန့္ျပန္ မွ ုနွ ုန္းအားနည္း  လူၾကီးေတြမွာျဖစ္
type2 က မ်ိ ုးရိုးလိုက္တယ္
ဆီခ်ိ ုး ျဖစ္လာျပီးဆို၇င္
ကန ဦ းအ စမွာ အစား အေသာက္ အေန  အထုိင္
လွုပ္ လွ ုပ္ရွားေနရမယ္  ထိန္း၇မယ္
အစားအေသာက္ေတြလညး္  ခ်ိ ုတာေတြ ေလွ ်ာ့မယ္
လုွပ္လွုပ္ရွားရွားဆိုတာက aerobic ေလက်င့္ခန္း
ေမာ မယ္ ေခြ ်းထြက္မယ္ အသက္ရွု ျမန္မယ္ ဒါမ် ိုးေပါ့
ဒီလို နဲ့ မရ ဘူးဆို၇င္
စစ္ေဆး ျပီး ေဆး ေသာက္ရမယ္
စစ္ေဆးတဲ့ အခါ HbA1c normalသည္ 4.5 to 5.6
6.5 ေအာက္မွာ၇ိွေနရင္ ေကာင္း
လူၾကီးေတြ ဆို ၈ ေအာက္ ရိွရမယ္
လူလတ္ေတြ ၇ ေအာက္ ၇ိွေန၇င္ ေကာင္း
မိန္းမ ေတြ 6.5 အထက္၇ိွေနရင္ ကေလးယူရင္ကိုယ္ ၀န္ ပ်က္က်နွ ုနး္မ်ားနိုင္
ဆီးခ်ိ ုထိန္း ခ် ုပ္ မွ ုမရရင္ ေဆး ေပးရ
ဆီးခ်ိ ု့ မနက္ တိုငး္ fbs သည္ ၁၃၀ ထက္ မေက်ာ္ရ
2hpp 2hr post prandial ထမင္းစားျပီး ၂ နာ၇ီတိုင္းရင္
၁၈၀ ထက္ မေက်ာ္ရ
ထိန္း ခ် ုပ္ မွ ု၇ေအာင္ ေဆးနဲ့ ထိန္း
fast သည္ ၁၃၀ ေအာက္ျဖစ္ရမယ္
fasting ဆိုတာ က ည ၁၀ နာ၇ီ ေနာက္ပိုင္း ဘာမွ မစားဘဲ
မနက္ ၆ နာ၇ီ ထ တိုင္းတဲ့ အခါ ၁၃၀ ေအာက္ ျဖစ္၇မယ္
ထမငး္စားျပီး ၂ နာ၇ီ တုိငး္တာက ၁၈၀ ေအာက္ျဖစ္ေနရမယ္
ဒါဆို ထိန္း ခ် ုပ္ မွ ုေကာင္းတယ္
မေကာငး္ရင္ ေဆးေတြကို တိုး ေပးမယ္
လုိတိုး ပို ေလ် ်ာ့ ကို ဆရာ ၀န္ နဲ့ညိွ
ေဆးၾကီးဘဲ အား မကိုနဲ့ diet စားေသာက္နဲ့ exercise ေလးလညး္ လုပ္
HBA1c ကို ၃လ တစ္ခါ စစ္ရမယ္
6.5 to 8.5 ေအာက္ျဖစ္ေနရမယ္
=============================
ေပးတဲ့ ေဆးတိုင္းသည္ metformin ကေန စေပးရတယ္
တေန့ ၄ ၾကိမ္ ထက္ ပို မေပးရ
metformin 500 mg ေသာက္လို့ ေက်ာက္ကပ္ ထိတယ္ ဆိုတဲ့ အယူ အဆ မွားတယ္
ေသာက္လို့ ေက်ာက္ကပ္ မထိပါ   ေသာက္လို့ ရတယ္ နွလုံး အတြက္လညး္ ေကာင္း
၀တဲ့ သူေသာက္ရင္ ပိန္ ေစတယ္
ေက်ာက္ ကပ္ စစ္လို့ ေက်ာက္ ကပ္ ထိ တယ္ gfr 30 ေအာက္ဆို မေပး ၈ ၀ ေအာက္ဆို တစ္၀က္ေလာက္ေပး ေသ း
ေက်ာက္ကပ္ စစ္ေဆးလို့ မေကာင္းမွ metformin ကို နားပါတယ္
=======================
ဒုတိယ တစ္ခုက gliclazide or Glimepiride  sulfonylureas အုပ္ စုေတြ ေပးတယ္
ေပးတဲ့ အခါ အမ် ိုးတူေတြ မေပးဖို့
gliclazide  မနက္ေပးျပီး  Glimepirideေနလည္ ေပးတာမ်ိ ုးေတြ မလုပ္ ဖို့
၁ ေန့ ကို ၂ ၾကိမ္ ထက္ပို မေသာက္ဖုိ့ လိုအပ္
gliclazide mr sr ၇ိွတယ္  Mr ၁၂ နာ၇ီဘဲ ခံ တယ္ ေဆး သက္ေ၇ာက္မွ ု
Diamicron MR 30 mg=gliclazide 30 mg.
========
တတိယ တစ္ခု Sitagliptin works by inhibiting the DPP-4 enzyme that destroys GLP and GIP hormones, allowing both to function more effectively. Both glucagon-like peptide-1 (GLP-1) and glucose-dependent insulinotropic polypeptide (GIP) are released by the intestine and affect blood glucose levels.
ေတာ္ေတ္ာ ေလး ေကာင္း
ေဆး နွစ္မ် ိုး ေပါင္း ေပးတာေတြ
တစ္မ် ိုးတည္း ေပးတာေတြ ဆ၇ာ၀န္ နဲ့ ညိွ သံုး
နွစ္မ် ိုး ေပါင္း ေပး ဆိုးက်ိ ုး က ဆီး ခ်ိ ု့ တစ္အားက်တတ္ မယ္
ခ်မ္းတုန္း တာေတြ ျဖစ္လာမယ္ ကတုန္ ကရင္ေတြ ျဖစ္လာမယ္
ဆီးခ်ိ ုက မ်ားရင္လညး္ သတိလစ္တတ္သလို ့နညး္ရင္လညး္ သတိလစ္တတ္ ေမ့လဲတတ္
==============
4th  SGLT-2
SGLT2 inhibitors, also called gliflozins, are a class of medications that inhibit reabsorption of glucose in the kidney and therefore lower blood sugar. They act by inhibiting sodium-glucose transport protein 2 (SGLT2). ... Several medications of this class have been approved or are currently under development.
ေနာက္ ဆံုး Insulin ထိုးေဆးေတြဘာေတြနဲ့ သံုး၇တာေတြလညး္၇ိွလာမယ္
ေဆးၾကီးဘဲ အား မကိုးဘဲ
diet and exercise လညး္ ၇ေအာင္ လုပ္ ဖို့ လို ေသး
မ၇မွ ေဆးနဲ့ ထိန္း
ေသြးတိုး တို့ ဆီး ခ်ိ ုတို ့ဆိုတာ ျဖစ္လာရင္ စိတ္ အားငယ္စရာမလို
ေဆးနဲ့ ထိနး္ ျပီး ေနသြားလို့ ၇



ေဒါငး္ ခ် ျပီးနားေထာင္ရန္ လင့္
https://drive.google.com/file/d/11hQjGucNGBhnWYD_Emei8Aj3rd4Mlldv/view?usp=sharing
👉👉ကမ္ဘာ့ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါကာကွယ်ထိန်းသိမ်းရေးနေ့အထိမ်းအမှတ် "DIABETES:PROTECT YOUR FAMILY" Live အစီအစဉ်...
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/431358047521917/

ပန္း ေသ ပန္ ညိွ းနဲ့ ဆီး ခ်ိ ု

ပန္း ေသ ပန္ ညိွ းနဲ့ ဆီး ခ်ိ ု
ဆီး ခ်ိ ု သမားေတြမွာ impotency လို့ ေခၚတဲ့ ပန္ ေသး ပန္းညိွးတာေတြ
အျဖစ္မ်ားတယ္
က်ားေတြ အျဖစ္မ်ားတယ္
လံု ေလာက္တဲ့ ေတာင့္ တငး္မွ ု မ၇ိွၿခင္း
လံု ေလာက္တဲ့ ေတာင့္ တင္းမွ ု၇ိွေနရင္ ပန္းေသး ပန္းညိွ ုး မ၇ိွ
ဒါကို ကုဖ ို ့ေဆးက အ
sildenafil  short acting 50 mg လာတယ္ 100mg လာတယ္
tadalafil long acting အခ်ိန္ ပို ၾက ာတဲ့ ေဆး 10 mg လာတယ္ 20 mg လာတယ္
ပို ေကာင္းတယ္ေပါ့
ဒါေတြကို ေသာက္မယ္ဆိုရင္
ေသြးေပါင္က်တဲ့ အတြက္ နွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္းတာကို ပို ဆိုးေစတဲ့ အတြက္
နွလံု းေသြးေၾကာက်ဥ္ းတာ မ၇ိွရဘူး ၆ လ ေလာက္ 
ေသြးတိုး က်ေဆးေတြ မေသာက္ေန ရဘူး
alpha blocker prazozin တို့ nitrate ေတြ ေသာက္ေနတာမ် ိုးေတြ မ၇ိွရပါဘူး
ေသြးတိုး ပို က်ေစျပီး ဒုကၡေရာက္တတ္ပါတယ္
ဒီေဆးေတြ က လမ္းေဘးမွာ အလြယ္တကူ ၀ယ္လို့ရေနေတာ့လညး္ 
ေျပာၿခင္တာ အဲဒါေတြ မ၇ိွမွ ေသာက္ပါ
ped5 inhibitor ေတြက ေသြးေၾကာက်ယ္ေစတယ္ no ထြက္တယ္ vasodilate ျဖစ္တယ္
ေသြးေပါင္က်ေစတယ္  ေသြးတိုး သမားေတြ ေသြးတိုးက်ေဆးေတြနဲ့ ေသာက္ေနရင္ ေဆးကို ေလွ ်ာ့
ေသာက္ဖုိ့ လိုမယ္
ဆီး ခ်ိ ုးသမားေတြ ပန္းေသတာ ၆၀ ရာခိုင္နွ ုန္းေလာက္ရိွတယ္ ၁၇ာမွာ
အျဖစ္မ်ားတယ္
testosterone hormone နညး္ရင္လညး္ ပန္းေသးတယ္
stress မ်ား၇င္လညး္ ပန္း ေသ ပန္း ညိွ း ျဖစ္တတ္ပါတယ္
ပန္း ညိွးတယ္ ဆိုတာ လံ ု ေလာက္တဲ့ ေတာင့္ တင္းမွ ုမရိွၿခင္း လို့ ေျပာတာပါ
stress မ်ား၇င္ နညး္ေအာင္ လုပ္မယ္ hormone နညး္ေန၇င္ ထိုးမယ္
အမ်ားေသာအားျဖင့္ လူငယ္ေတြက testis ကေန hormone ထုတ္ ေပးေနလို့ ထိုးစရာမလို ဘူး
ထိုးတဲ့ လူေတြကလညး္ ဆီးၾကိတ္ ကင္ဆာအျဖစ္မ်ားၾကလို့ မထိုးၾကနဲ့လို့လညး္ တားၾကေသးတယ္
ျဖည့္စြက္ ေဆးေတြ  ကာမ အားတိုးေဆးေတြ
အသက္ၾကီးေတာ dhea နည္းေတာ့ testosterone လုပ္ ဖို့ နညး္ေတာ တက္ေအာင္ဆို ျပီး
dhea ေတြ ေသာက္ၾကတယ္
L - arginine ေတြလညး္ ေသာက္ၾကတယ္
rohimine ဆိုတဲ့ေဆးေတြလညး္ တစ္ခ်ို့ ေသာက္ၾကတယ္
ၾကက္သြန္ျဖ ူတို့  သုတ္ ပြားေစတဲ့ အစာအစားေတြလညး္ စားၾကတယ္
dark chocolate တို့
sexual desire တက္ေစတယ္
တက္မွ hormone ေတြ ထြက္လာတယ္ ထြက္လာမွ  ေတာင္တယ္
အဲ့လုိ ေတာင္ ဖို့ အတြက္ foreplay လုပ္ရတယ္
foreplay ဆိုတာ နမ္းတာတို့ နိ ့ကိုင္တာတို့   စြတာတို့ ဘာညာေပါ့ သလကာ ကို
10 min ေလာက္ လုပ္ လိုက္ 
အဲ့ဒါဆိုရင္ sexual desire တက္လာမယ္
ေတာင္လာမယ္
လံု ေလာက္တဲ့ ေတာင့္ တငး္မွ ုမ၇ိွ၇င္ ပန္ေသး ပန္းညိွးတယ္
stress မ်ားရင္ နညး္တဲ့ အလုပ္ကို ေျပာင္းလုပ္  အဲ့ stress မ်ားတာကလညး္ ပန္ ေသးညိွ းတာကို
ျဖစ္ေစပါတယ္  ဆီး ခ်ိ ု၇ိွရင္ ထိန္းခ် ုပ္ အားကစားလုပ္ပါ
ပန္းေသး ပန္ ညိွးေဆးေတြကို သတိထားေသာက္ပါ
၇က္တိုင္း မေသာက္ဖို့ ေျပာတယ္
၁ ပတ္ ကို ၃ ရက္ ေလာက္ဘဲ လုပ္ ဖုိ့  ေျပာတယ္
အျမဲ ေသာက္တာ ဟာ ေဆးလို အပ္ မွု မ်ားတဲ့ အရာ မ်ိ ုး ျဖစ္လာနိုင္ေသးသတဲ့
ေဒါင္းျပီးသိမ္းထား၇န္ လင့္
https://drive.google.com/file/d/1yBq9Rv0q1DHBWrQtPWLjalveUQ6ucqYm/view?usp=sharing
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/559197564849838/

ရာသီလာၿခင္း အေၾကာင္း

ရာသီလာၿခင္း အေၾကာင္း
"မိန်းမသားတို့၏ ဓမ္မတာနှင့် စိတ်ခံစားမှု ဝေဒနာများ" တိုက်ရိုက် Live အစီအစဉ်...
ရာသီလာၿခင္း အေၾကာင္း
ရာသီလာၿခင္း အေၾကာင္း
ရာ သီ မလာရင္ စိတ္ တို လူသတ္ ၿခင္တဲ့ စိတ္ေတြ
စိတ္ တို တာေတြ အမ် ိုးသမီးေတြမွာ ခံစားရတဲ့ pms အေၾကာင္း
premenstrual symptoms ေတြ ကို ေျပာျပ ထား
စိတ္ ခံစားခ်က္ကို က်ားေတြလညး္ နားလည္ထားဖို့ လိုအပ္
ရာသီ စလာတဲ့ menarche  အပိ်ိ ု ေပၚစ၀င္ ၁၃ နွစ္ ၁၄ နွစ္
ေသြးဆံုး menopause ၄၅ ကေန ၅၀
ရာသီေသြးစေပၚ တဲ့ အခ်ိန္ အပ်ိ ု ေပၚ၀င္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ
ေသြးမဆငး္ရင္ hymen အပ်ိ ုေျမး ေဖာက္ဖို့ လိုအပ္
မေဖာက္ရင္ ဆီး တင္းတာလို့ က်ားေတြနဲ့ လိင္မွ ုကိစၥ မလုပ္နိုင္တာေတြ ျဖစ္
ေဖာက္ေပးတတ္ရတဲ့ အေၾကာင္း
ေသြးဆံုး သြားတဲ့ အခ်ိန္ ရာသီလာေနရင္ ေသြးဆံုးရင္ ရာသီေသြး
ေသြးဆံုးခါ နီးရင္ ရာသီေသြးကနည္းသြားမယ္ ျပီးရင္ မလာ
လံုး၀မ လာေတာ့ဘူး လာခဲ့ရင္ မ်ားမ်ားဆငး္ရင္
သားအိမ္ ကင္ဆာ သတိျပ ုရမယ့္ အေၾကာင္း
အမ် ိုး သမီးေတြ ၀ရင္ pcos polycystic ovarian syndrome ေတြ ရတတ္လို့
မ၀ေအာင္ အ၀ မလြန္ ေအာင္ ေန ဖို့ နဲ့ အရမ္း ပိန္ေအာင္လည္း မေန ဖို့
myoma လုိ ့ ေခၚတဲ့ သားအိမ္ အသားလံုး က အမ် ိုးသမီးေတြမွာ
ျဖစ္ၿခင္သလိုျဖစ္ ကာကြယ္ ဖို့ လညး္ နည္းမရိွတဲ့
ဘုရားတေနရတဲ့ ေရာဂါ ေတြက အမ် ိုးသမီးေတြ မွာ
ျဖစ္ၿခင္တဲ့ လူမွာ ျဖစ္တဲ့ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေလးေတြ
ေပ်ာက္ေအာင္ ကုနညး္က ေတာ အိမ္ ေထာင္က်
ေယာက်ၤားယူလုိက္ရင္ ၉ လ ေလာက္ ကိုယ္ ၀န္ ေဆာင္ ရတဲ့ အတြက္
အသားလံုး သားအိမ္ ထဲမွာ ခဏခဏ မျဖစ္တတ္လု့ိ
ခဏခဏ ျဖစ္တတ္သူမ်ား အိမ္ ေထာင္ သားေမြး လုပ္ငန္း လုပ္ၾကပါလို့
တိုက္တြန္း 😁
ေတြ ့ကရာလူကို လည္ မယူနဲ့ ေပါ့
myoma ေတာ ေပ်ာက္သြားမယ္ နွစ္ေယာက္စလံုး
ကိုယ္ ဘဲ လုပ္ေၾကြး ရမယ္ဆိုရင္ ေသာင္တင္ေနမယ္တဲ့
https://drive.google.com/file/d/1etGYoTXuBpQDJItfbilzpdKs7q6b7ZoG/view?usp=sharing
https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/1262295880617517/

အမ်ိဳးသမီးမ်ဳိးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ

အမ်ိဳးသမီးမ်ဳိးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ" Live အစီအစဥ္...
hba1c ကို 6.5 ေလာက္ ထိန္း ၇မယ္ အမ်ားဆံုး 7 ေလာက္ ဘဲ
အ၇မ္းမ်ားတယ္ မထိန္းနိုင္ဘဲ ကိုယ္ ၀န္ ေဆာင္ တယ္ ကို၀န္ ယူတယ္
လုပ္လိုက္ရင္ ကိုယ္ ၀န္ ေတာ ရသြားမယ္
သားပ်က္ သားေလွ ်ာ ျဖစ္ဖို့ အလား အလာမ်ားပါတယ္
ဒါေၾကာင့္ လက္ မထပ္ ခင္
အာ၀ါ ဟ ၀ိ၀ါ ဟ မလုပ္ခင္
HBA1c ကို စစ္ 6.5 ေအာက္ ေရာက္ေနမွာ
ro ဖို့ ့ကိစၥ စဥ္းစား
ဒါမွ ကေလး ပ်က္ သားပ်က္ သားေလွ ်ာ နညး္မယ္
ျဖစ္လာရင္လညး္ Insulin နဲ့ metformin နဲ့ ေပးတာမ် ိုးဘဲရိွတယ္
gestational dm ေတြကို
ေသြးဆံုးတဲ့ အမ်ိ ုးသမီး ေတြမွာ estrogen နညး္လို့
ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ အရည္ေတြမထြက္
ဆက္ဆံတဲ့ အခ်ိန္ အမ် ိုးသားနဲ့ အရည္ေတြ မထြက္ေတာ
အရမ္းနာတာကို ခံစားရမယ္
ထို သူမ်ားသည္ ky jelly တို့ ဘာတို့ သံုးျပီးဆက္ဆံသင့္တယ္
အ၀င္ အထြက္ ေခ်ာ မႊတ္ ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္
ေသြးဆံုးေတာ ရာသီလည္ မလာေတာ့ဘူး
အရည္လညး္ cervical mucous secretion လညး္ နညး္သြားတယ္
အဲ့ အခ်ိန္ မွာ က်ားက ထည့္လိုက္ရင္ အရည္ မရိွတဲ့ အတြက္
အရမ္းနာက်င္တာမ် ိုးေတြ ျဖစ္ျပီး
အမ်ိ ုးသမီးလည္း လိင္ ဆက္ဆံ ၿခင္ စိတ္ မရိွေတာတာမ်ိ ုးေတြ
စိတ္ ေက်နပ္ မွ ုမရတာမ ်ိုးေတြ ျဖစ္လာမယ္
ေသြးဆံုး ျပီး  လို့ ေသြး ဆငး္တာဘာညာရိွရင္ ၀လညး္ ၀ တယ္ဆို၇င္
သတိထားပါ corpus cancer syndrome ဆိုတာ ရိွပါတယ္
ေသြးတစ္စက္ဆင္းလာတာနဲ့  မီးယပ္သားဖြားဆရာ၀န္ မ နဲ့ ျပ ပါ
ေသြးမဆံုးတဲ့ လူေတြ ကေတာ သိရိွနိုင္တာက
ရာ သီပံုမွန္ လာတဲ့ အခ်ိန္ မဟုတ္ဘဲ ၾကားရက္ေတြမွာ ေသြးဆင္းတာမ် ိုးေတြ
ဆီးသြားရငး္နာက်င္တာ လိင္ဆက္ဆံ အခ်ိန္ နာက်င္တာ
 စသျဖင့္ ရိွမယ္
ေနာက္ျပီး ဆီးခ်ိ ုရိွရင္ ကေလးထြားတယ္ ကေလးသည္အရမ္းထြားရင္
ခြဲ ေမြးမွ ရမယ္ ခြဲ ေမြးရင္ ေကာင္းတယ္ ၃၈ ပတ္ ေလာက္နဲ့ ေမြး ေကာင္း
၄၀ ပတ္ ေက်ာ္တာ္မ် ိုး ညစ္အားလညး္ မရိွရင္ ညစ္အားေကာငး္တဲ့ ေဆးေတြ
ဆရာမတို့ က ထည့္ ေပးမယ္ induction of labour လုပ္ျပီးေမြးေပးၾကပါတယ္https://www.facebook.com/zifammyanmar/videos/365591164320398/

သင္မူးယစ္ေဆးဆြဲေနပီလား?

သင္မူးယစ္ေဆးဆြဲေနပီလား
သင္မူးယစ္ေဆးဆြဲေနပီလား?
တစ္ခါသုံးအပ္သုံးဖို႔မေမ့ပါနဲ႔
မူးယစ္ေဆးအေၾကာထဲထိုးသြင္းသူေတြတစ္ေယာက္ေရာဂါတစ္ေယာက္မကူးစက္ေအာင္တစ္ခါသုံးအပ္ေတြဘဲသုံးသင့္ပါတယ္
မူးယစ္ေဆးမျဖစ္မေနသုံးစြဲေနရသူေတြကို တစ္ခါသုံးအပ္ရရွိေရးကူညီေပးမယ္
သုံးၿပီးသားအပ္ေတြကိုလည္းပတ္ဝန္းက်င္ဒုကၡမေရာက္ေအာင္စုၿပီးမီးရႈိ့ဖ်က္စီးဖို႔မေမ့ပါနဲ႔

မူးယစ္ေဆးကေန HIVကို အပ္မွတစ္ဆင့္သင့္အားလက္ဆင့္ကမ္းပီးသားျဖစ္သြားနိင္ပါတယ္
မူးယစ္ေဆးသုံးဆြဲသူ ၁၀၀%မွာ၅၀%ကHIVပိုးရွိေနပါတယ္ ဒါေၾကာင့္တစ္ခါသုံးအပ္သုံးဖို႔လိုပါတယ္

မူးယစ္ေဆးကိုအျမင့္ဆုံးသုံးတဲ့နယ္ေျမေတြကေတာ့
No-1-ကခ်င္
No-2-စစ္ကိုင္း (အေက်ာတည္းထိုးသြင္း)
No-3-ရွမ္းျပည္
No-4-မႏၲေလး
No-5-ရန္ကုန္ျဖစ္ပါတယ္

1998ခုႏွစ္မွာျမန္မာနိင္ငံမွာ မူးယစ္ေဆးအေက်ာတည္းထိုးသြင္းမူ႔ကိုစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္

ကၽြန္ေတာ္သ္ို႔ေကာလင္း ဝန္းသိုနယ္မွာ2016အတြင္းေလ့လာစမ္းစစ္ခ်က္အရဘိန္းျဖဴနံပါတ္ဖိုးထိုးသူအားလုံးရဲ႕ထက္ဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္မွာHIVပိုးရွိေနတာေတြ႕ရပါတယ္

ဒီနယ္က အသက္၁၅ႏွစ္မွ ၅၅ႏွစ္အတြင္းလူငယ္ လူရြယ္ လူလတ္ပိုင္းေတြအားလုံးရဲ႕ေလးပုံတစ္ပုံ(အခ်ိဳ႕ရြာေတြမွာတစ္ဝက္ေလာက္ထိ)မူးယစ္ေဆးဝါးအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုစမ္းသပ္ သုံးစြဲ စြဲလန္းေနတာေတြ႕ရပါတယ္

ရွဴမယ္ ေသာက္မယ္ မ်ိဳမယ္ အဲ့ဒီကတဆင့္အေၾကာတည္းထိုးမယ္ ဒီလိုထိုးသြင္းတာေတြေၾကာင့္ဒီေဒသအတြင္းမွာ HIV အသည္းေရာင္ဘီပိုး စီပိုး ကူးစက္ျပန္႔ပြားမူ႔ေတြ တိုးပြားလာတာျဖစ္ပီး ေဒသတြင္းျပည္သူလူထုကိုၿခိမ္ူေျခာက္ေနတဲ့က်န္းမာေရးျပႆနာျဖစ္လာပါတယ္

အဲဒီၿခိမ္းေျခာက္မူ႔အႏၲရာယ္ေတြကိုေလ်ာ့ခ်ဖို႔ကၽြန္ေတာ္တို႔MANAအသင္းေတြ တစ္နိင္ငံလုံးမွာ၂၁ခုေသာရိပ္မြန္႐ုံးေတြေပၚေပါက္လာတာျဖစ္ပါတယ္

မူးယစ္ေဆးသုံးေတာ့ ပိုက္ဆံကုန္ ေရာဂါပိုးေတြကူး
ေဆးလြန္ၿပီး ဖိုးေရွာ့ျဖစ္ေသ စတာေတြမျဖစ္ရေလေအာင္ သိန္းအစားထိုးေဆးရည္ မက္သဒုန္း ေသာက္နိင္ဖို႔ကူညီေပးမယ္ (လိုအပ္တဲ့စရိတ္ေတြေထာက္ပံ့မယ္)

ေကာလင္းနဲ႔ဝန္းသိုရိပ္မြန္ေတြမွာ မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူေတြ မက္သဒုန္းေသာက္ေနသူေတြေတြ႕ဆုံ နားေနလို႔ရေအာငိစီစဥ္ေပးမယ္ က်န္းမာေရးအသိပညာေပးေဟာေျပာပြဲေတြလုပ္မယ္ သတင္းစာေတြ သတင္းေတြနားေထာင္မယ္ ႐ုပ္ရွင္ ၾကည့္ အပန္းေျဖမယ္ နားေနမယ္

အထူးလုပ္ငန္းစဥ္အေနနဲ႔
ေဆး႐ုံတင္ေပးမယ္

သင္မူးယစ္အမွန္တကယ္ျဖတ္နိင္ပီလား မက္သဒုန္း
ေသာက္ဖို႔ဖိတ္ေခါပါတယ္

မူးယစ္အမွန္တကယ္မျဖတ္နိင္ဖူးလား
တစ္ခါသုံးအပ္သုံးဖို႔မေမ့ပါနဲ႔ HIVပို မကူးစက္နိင္ေအာင္အၾကံျပဳေပးပါရေစ

မူးယစ္နဲ႔ပတ္သက္သမွ် ၀၉၇၇၁၅၁၈၇၇၃ကိုဆက္၍ေမးျမန္းလိုက္ပါ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=930631420619458&set=a.144657399216868&type=3